شیعیان بر این باورند که دین اسلام با واقعه غدیر خم کامل شد. از این جهت، آن را مهمترین عید اسلام و مهمترین عید خود میدانند. در غدیر خم، بر اساس روایت شیعی چه اتفاقی افتاد؟ یک رهبر سیاسی-مذهبی داماد خود را بهعنوان جانشین خود تعیین کرد.
جشن کیلومتری عید غدیر در تهران که قرار است به یک برنامه دولتی سالانه مثل راهپیمایی اربعین در عراق یا روز قدس تبدیل شود از مواردی است که دولت-ملت در ایران را به یک حکومت فرقهای که منابع کشور را صرف تبلیغ این فرقهگرایی میکند تقلیل داده است. هنوز مقامها اعلام نکردهاند که هزینه این مراسم را کدام نهاد یا نهادها تامین کردهاند.
دو جشن بزرگ دولتی حکومت دینی
بزرگداشت غدیر از ابتدا یک رویداد دولتی یا حکومتی بوده است، چون در این روز به ادعای شیعیان یک رهبر سیاسی جایگزین خود را تعیین کرده است. از همین جهت، این جشن دولتی جای مناسب خود را در حکومت اسلامگرایان شیعه یافته است. روز غدیر و روز تولد امام زمان دو روزی در ایرانِ تحت حکومت جمهوری اسلامیاند که نهادهای دولتی بیشترین هزینه را برای جشن گرفتن آنها میکنند. همین جا است که اسطوره جای واقعیت را در عالم حکمرانی میگیرد. در شرایطی که اکثریت مردم ایران با فقر و بیکاری دست به گریباناند و از گوشت و شیر و سبزیجات و میوه خود میگذرند، نهادهای دولتی برای بزرگداشت غدیر در شهرهای ایران، با پول مردم مهمانیهای چند کیلومتری برگزار و برای دستکاری ذهن کودکان نیز بین آنها اسباببازی توزیع میکنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پیش از شکلگیری حکومت دینی، بخشی از شیعیان ایرانی با هزینه خود نیمه شعبان را جشن میگرفتند اما غدیر برای آنها روز جشن تلقی نمیشد. روحانیت با تاراج منابع عمومی و هزینه کردن آنها به روش دلخواه خود، بزرگداشت این دو رویداد اسطورهای شیعه را کاملا دولتی کرده است به گونهای که پس از سقوط حکومت دینی اثر چندانی از بزرگداشت آنها در حوزه ی عمومی باقی نخواهد ماند. همچنین با ریزش نیروهای درون حکومت، این گونه جشنهای دولتی محدودتر به قشر حاکم شده و خواهد شد، مگر آن که در مراسم غذا بدهند و توجه گرسنگان را به آن جلب کنند. از قبل اعلام شده بود که به دو میلیون نفر در این مراسم در تهران غذا داده خواهد شد.
برنامههای ادواری برای ولایتمدارپروری توده
روحانیت شیعه برای نگاه داشتن افراد در قلمرو گفتمانی و سبک زندگی خود برای اعضا غیر از برنامههای ادواری روزمره، برنامههای ادواری هفتگی، ماهانه و سالانه دارد تا با ایدهها و رفتارهایی غیر از آنچه این نهاد تنظیم میکند مواجههای نداشته باشند و تحت تاثیر آنها قرار نگیرند. برنامه اسلامی کردن دقیقا همین هدف را در سطح یک کشور دنبال میکند. هر روز که بگذرد حکومت برنامه تازهای را برای درست کردن سنتها و جشنها و مراسم جدید به راه میاندازد تا افراد به چیز دیگری غیر از برنامههای دولتی فکر نکنند. البته در این برنامهها تناقضهای حکومت مثل مدارا با بدحجابان یا کمحجابان در برنامههای دولتی بیرون میزند.
«میدانداری مردم»
از نظر مقامهای جمهوری اسلامی، حضور جمعیتی بیهویت و بیشکل از مردم در مراسم دولتی که در آن تفریح، غذا و نوشیدنی و اسباببازی مجانی با روضهخوانی و مداحی دولتی همراه است «میدانداری مردم» است. میداندار این برنامهها تبلیغاتچیهای حکومتی و هیئتهای مذهبی و بسیجاند و نه مردم کوچه و بازار، چون مردم کوچه و بازار نهاد و منابع و تریبونی برای «میدانداری» ندارند. مراسم مذهبی-سیاسی دولتی را پیمانکارانی که برنامههای دولتی را اجرا میکنند اداره میکنند و مردم بما هو مردم نقشی در آنها ندارند.
اعلام کیلویی جمعیت، مثل همیشه
درست مثل دیگر برنامههای دولتی، در مورد این مهمانی/روضه خوانی/مداحی ارقام مبالغهآمیزی عرضه شد که حتی با هم سازگاری نداشتند. کیهان تهران و روزنامه همشهری رقم حاضران را ۳ میلیون و فارس نیوز آن را ۲ میلیون نفر اعلام کردند. یک میلیون نفر تفاوت برای بوقهای تبلیغاتی جمهوری اسلامی چندان مهم نیست چنانکه ارقام بالای ۲۰ میلیون نفر برای راهپیمایی اربعین اعلام کردند که با هیچ منطقی (جمعیتی، تدارکاتی) همخوانی نداشت.
خیابان پهلوی/مصدق/ولیعصر تهران از میدان ولیعهد/ولیعصر تا پارکوی (به گفته مقامها) ۱۰ کیلومتر و عرض آن ۱۴ تا ۲۰ متر (۴ تا ۶ مسیر حرکت در دو طرف) است. مساحت این منطقه ۱۴۰ تا ۲۰۰ هزار متر مربع است که در هر متر مربع حداکثر دو نفر جای میگیرند. اگر جمعیت بسیار به هم نزدیک باشد (بدون چسبیدن) و هیچ چادر و تاسیسات و میز و اتومبیل و کامیونی وجود نداشته باشد که در جشن دولتی غدیر چنین نبوده است، بدین ترتیب جمعیت حاضر نمیتواند از ۴۰۰ هزار نفر بیشتر بوده باشد و با فرض وجود دیگر تاسیسات (صحنههای اجرای سرود و وسایل شهر بازی) این جمعیت حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر بوده است. برخی خبرنگاران بوقهای دولتی که نخواستند در دروغ کیهان و فارس مشارکت کنند جمعیت را چند صد هزار نفر ذکر کردند.
برخلاف گزارشهای بوقهای دولتی و حکومتی، این چند صد هزار نفر نیز ضرورتا ولایتمدار و طرفدار حکومت دینی نیستند.
چرا میآیند؟
فرض کنیم که ارقام متناقض دادهشده درست باشد. چرا این جمعیت به چنین جشنی میآیند؟ وقتی مردم را گرسنه و فقیر نگاه دارید که نتوانند برای کودکانشان اسباببازی بخرند یا آنها را به شهربازی ببرند یا ساندویچ و نوشابه و دسری در خیابان برای آنها بخرند آنگاه جمع قابل توجهی در برنامههایی که غذا و نوشیدنی و اسباببازی میدهند شرکت میکنند. بنا به گزارش کیهان تهران، «در این مهمانی ۶۰۰ موکب مردمی به مردم در قالبهای مختلف خدمت رسانی کردند. دو میلیون پرس غذا و میانوعده برای پذیرایی از مردم تهران در این مهمانی تدارک دیده شد و ۱۱۰ هزار اسباببازی میان کودکان توزیع شد. همچنین ۴۰ مجموعه شهربازی در این مسیر برای کودکان تدارک دیده شد.» عوامل برنامههای تلویزیونی مثل عصر جدید، خندوانه، میدون، مل مل، منم بچه مسلمان، رنگین کمان، خاله شادونه، عمو مهربان و مانند آنها در این مراسم حضور داشتند تا این مراسم دولتی با جمعیت بیشتری برگزار شود. تمرکز بر کودکان روش جدید حکومت برای جلب مخاطب است که هیچ ربطی به موضوع غدیر ندارد.
بوقهای دولتی این میزان هزینه برای اجرای چند مداحی و تبلیغ نمادهای حکومتی را موفقیتی بزرگ جلوه میدهند. در این میان، هیچ روزنامهنگار یا فعال سیاسی مستقلی نمیتواند از مقامها بپرسد که با چه توجیهی اموال عمومی را برای یک برنامه فرقهای صرف میکنند چون به توهین به مقدسات و زیر سوال بردن غدیر خم متهم میشوند. میزان هزینه و رقم بودجه این مراسم اعلام نشده است و احتمالا هرگز اعلام نخواهد شد، چون مقامها، بیتالمال را حساب شخصی خود میدانند.