نیروی دریایی آمریکا در همکاری با اسرائیل، عربستان سعودی، و چند کشور دیگر در خاورمیانه، قرار است شبکه‌ای از پهپادها را با هدف محدود کردن اقدام‌های نظامی ایران در منطقه راه‌اندازی کند. به گزارش روزنامه وال‌استریت ژورنال، نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد که پیش‌بینی می‌شود ۱۰۰ پهپاد گشتی کوچک که کشورهای مختلف ارائه خواهند کرد، در منطقه‌ای وسیع از کانال سوئز در مصر تا ساحل ایران فعالیت کنند و اطلاعاتی به یک مرکز فرماندهی مرکزی در بحرین، که ستاد مرکزی ناوگان پنجم آمریکا است، مخابره کنند. پنتاگون امیدوار است که این برنامه نه‌تنها در مورد ایران موثر واقع شود، که الگویی برای عملیات مشابه در سراسر جهان باشد. 

این خبر در حالی منتشر می‌شود که روز سه‌شنبه ۳۰ اوت ۲۰۲۲ (۸ شهریور)، یک شناور سپاه پاسداران سعی داشت یک پهپاد دریایی آمریکا را که مسلح به دوربین، رادار و سنجه‌های دیگر بود، توقیف کند. حضور ناو و هلیکوپتر آمریکایی باعث شد سپاه پاسداران عقب‌نشینی کند. 

مقام‌های آمریکا شمار پهپادهای دریایی و هوایی خود و متحدان این کشور و چگونگی استفاده از آن‌ها را برملا نکرده‌اند و این اطلاعات را محرمانه نگه داشته‌اند، اما تاکید دارند که شناورها و هواپیماهای بی‌سرنشین باعث شده است که واشنگتن بتواند نظارت دقیق‌تر و کامل‌تری بر آب‌های منطقه داشته باشد.

ناخدا یکم مایکل براسور، رئیس کارگروه نیروی دریایی آمریکا که مشغول آماده‌سازی ناوگان پهپادهای این کشور در خاورمیانه است، به وال‌استریت ژورنال گفت: «به نظرم واقعا در آستانه یک انقلاب فنی در زمینه تجهیزات نظامی بی‌سرنشین قرار داریم.»

پروژه پهپادهای آمریکا و متحدانش شش ماه پیش آغاز شد و بخشی از همکاری روزافزون واشنگتن با اسرائیل و کشورهای عربی است که از دو سال پیش که «توافق ابراهیم» به دست آمد، ممکن شده است. این پروژه در واقع نمونه دریایی برنامه دیگری است که در آن، آمریکا می‌کوشد اسرائیل و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس را در قالب یک شبکه پدافند هوایی در منطقه متحد کند. 

این برنامه دریایی از «مرکز عملیات روباتیک» در منامه رهبری می‌شود، جایی که خدمه نیروی دریایی آمریکا و پیمانکاران خصوصی‌اش بر عملیات پهپادها نظارت می‌کنند. دیون نیسنبام، خبرنگار وال‌استریت ژورنال، به این مرکز رفته و گزارشی از فضای آن منتشر کرده است. در این گزارش، به صفحه‌های نمایشگری اشاره می‌شود که وقتی پهپادها «اهداف تاریک» (اهداف خطرناک) را شناسایی کنند، روی آن‌ها نقطه‌های قرمزی چشمک می‌زنند.

برخی از پهپادها از قابلیت شش ماه شناوری در دریا و ارسال فرستادن تصاویر و داده‌های دیگر برخوردارند. تحلیلگران سپس باید این تصاویر را بررسی کنند. 

دریاسالار برد کوپر، فرمانده این پروژه، با اشاره به برخی دستاوردها، گفت که این پهپادها موفق شده‌اند حرکت یک کشتی چینی، انتقال‌های مشکوک کشتی به کشتی، و شناورهایی که از ردیاب‌های الکترونیک برای پنهان کردن خود استفاده می‌کنند، رصد کنند. 

کوپر تاکید کرد: «موفق به تشخیص فعالیت‌هایی شدیم که قبلا اصلا از آن‌ها خبر نداشتیم.»

پهپادهای فعلی این پروژه غیرمسلح‌اند. اما کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که نیروی دریایی آمریکا در آینده به سوی مسلح کردنشان پیش برود. در گزارش وال‌استریت ژورنال پیش‌بینی شده است که مسلح کردن پهپادها به «بحث‌های شدید» در این مورد دامن بزند.

پروژه ساخت شناورهای بزرگ‌تر بی‌سرنشین میلیاردها دلار برای واشنگتن هزینه داشته است و برخی قانون‌گذاران آمریکایی در این مورد ابراز نگرانی کرده‌اند. ارتش آمریکا هنوز سیاست مشخصی در مورد چگونگی استفاده از پهپادهای کوچک‌تر، حفاظت از آن‌ها در مقابل حمله، و استفاده از اطلاعات آن‌ها ندارد و به تدوین سیاست‌های مربوط به این موضوع مشغول‌ است. 

گسترش فعالیت‌های پهپادی آمریکا در حالی صورت می‌گیرد که ایران نیز بر تحرکات خود در منطقه افزوده است، و چند سالی است که جنگ غیرمستقیم ایران و اسرائیل در جریان است. حکومت ایران کشتی‌ها و زیردریایی‌های مجهز به پهپادهای هوایی را به منطقه اعزام کرده و هشدار داده است که از آن‌ها استفاده خواهد کرد. سال گذشته، آمریکا ایران را متهم کرد که به یک کشتی تجاری مرتبط با اسرائیل در نزدیکی سواحل ایران حمله پهپادی کرده است. ایران مسئولیت این حمله را که در جریان آن دو نفر از خدمه کشتی کشته شدند، نپذیرفت. 

عبدالرحیم موسوی، از فرماندهان نظامی ایران، در جریان سفر اخیر جو بایدن، رئیس ‌جمهوری آمریکا، به منطقه، هشدار داده بود که اگر «دشمن» دست به «خطا» بزند، با پاسخ پهپادهای ایران مواجه خواهد شد. بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، ماه گذشته گفته بود که نیروهای ایران «خطر مستقیمی برای بازرگانی بین‌المللی، تامین انرژی و اقتصاد جهانی» به‌ شمار می‌روند.

منابع مطلع به وال‌استریت ژورنال گفتند که اسرائیل سال گذشته یک کشتی باری ایرانی را در دریای سرخ به ظن جاسوسی برای حکومت ایران، هدف حمله قرار داده است. انفجار ناشی از این حمله باعث از کار افتادن کشتی شد و ایران جایگزینی برای‌ آن اعزام کرد. 

اسرائیل در ضمن برای نخستین بار، مستشاری نظامی در ستاد مرکزی ناوگان پنجم آمریکا در منامه دارد. روابط نظامی تل‌آویو و منامه نیز در پی توافق ابراهیم، علنی و گسترده شده‌ است.

نیروی دریایی آمریکا در عین حال مشغول آزمایش شماری از شناورهای بی‌سرنشین است؛ از جمله یک قایق سریع که سرعت آن به نزدیک ۱۵۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد. نتیجه این آزمایش‌ها و این پروژه‌ها در طول زمان مشخص خواهد شد. اما کارشناسان می‌گویند صرفا این نکته که حکومت ایران بداند آمریکا از امکان نظارت دقیق بر تحرکات ایران در منطقه برخوردار است، بر رفتار آن تاثیر خواهد گذاشت.