وبسایت اینترسپت با انتشار گزارشی تحلیلی در روز جمعه، ۹ سپتامبر ۲۰۲۲، به بررسی وضعیت نظام جمهوری اسلامی ایران در مقابل جنبش سیاسی – مدنی «زن، زندگی، آزادی» پرداخت؛ وضعیتی که از منظر نویسنده گزارش مورد نظر، اگر در پیوند با احتمال مرگ رهبر جمهوری اسلامی و بحران ناشی از جانشینی او سنجیده شود، بزرگ‌ترین بحرانی به‌حساب می‌آید که این نظام عقیدتی – سیاسی، از زمان تاسیسش در سال ۱۳۵۸ تاکنون، با آن مواجه شده است. 

در نخستین سطر این گزارش تحلیلی جمهوری اسلامی به‌عنوان نظامی معرفی شده است که در طی ۴۳ گذشته از بحران‌های متعددی عبور کرده، اما به‌نظر می‌رسد مردم معترض در جریان بحران ناشی از وقایع پس از مرگ مهسا امینی و خاصه موج اخیر اعتصاب‌های سراسری در ماه‌های آبان و آذر سال جاری، سازمان سرکوب آن را به چالشی جدی کشیده‌اند.

با این‌حال نویسنده گزارش اینترسپت می‌نویسد، سازمان سرکوب جمهوری اسلامی توانست به‌واسطه سخنرانی‌های علی خامنه‌ای انسجام خود در مقابله با مردم را حفظ کند، اما بحران اصلی می‌تواند در زمان غیاب او چهره واقعی خود را برای حکومت ایران عیان کند. 

گزارش اینترسپت می‌نویسد بحران جانشینی علی خامنه‌ای از آن جهت اهمیت دارد که در صورت مرگ او هر فردی که به جانشینی‌اش انتخاب شود، جزو چهره‌هایی خواهد بود که به‌طور مستقیم در انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ شرکت نداشته و همین امر مهمترین چالشی محسوب می‌شود که هیئت حاکمه جمهوری اسلامی باید به رویارویی آن برود. 

نویسنده این گزارش اما موضوع مرگ علی خامنه‌ای را از منظری دیگر نیز مورد بررسی قرار می‌دهد و از قول یکی از تحلیلگران مسائل ایران چنین نقل می‌کند: مرگ علی خامنه‌ای می‌تواند یکی از موانع جدی در مسیر عادی‌سازی روابط جمهوری اسلامی با جهان غرب، به‌ویژه ایالات متحده آمریکا، را مرتفع کند. 

این گزارش از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به‌عنوان یکی از جناح‌های بانفوذ درون ساختار قدرت جمهوری اسلامی نام می‌برد که بر روی آینده پسا – خامنه‌ای سرمایه‌گذاری کرده است و احتمال دارد تا در غیاب رهبر فعلی حکومت اسلامگرای ایران زمام امور را در دست گیرد.

از این‌رو یکی از تحلیلگران مسائل ایران به اینترسپت می‌گوید، با توجه به مداخله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فعالیت‌های کلان اقتصادی کشور، این نهاد دیگر صرفا یک نهاد نظامی – ایدئولوژیک نیست و این احتمال وجود دارد که بیش از آنکه ارزش‌ها و مطلوبات ایدئولوژی اسلام‌گرایانه حکومت را مدنظر قرار دهد، منافع خود را ارجح بداند. 

در بخشی از گزارش اینترسپت، احتمال کودتای سپاه پاسداران پس از مرگ علی خامنه‌ای نیز مطرح می‌شود. با این‌حال نویسنده گزارش تاکید می‌کند که کودتای مورد نظر لزوما به معنای کودتایی آشکار نیست، بلکه می‌تواند مثل بسیاری از کشورهای دیگر منطقه خاورمیانه، از جمله مصر و پاکستان، کودتایی پنهان باشد؛ به این معنا که در ظاهر دولتی غیرنظامی بر سرکار است اما در واقع این نظامی‌ها هستند که در پشت صحنه زمام امور را در دست دارند. 

از این‌رو اینترسپت از قول برخی تحلیلگران مسائل ایران می‌نویسد اگر نفرت عمومی از نهاد روحانیت در ایران ادامه پیدا کند، این احتمال نیز وجود دارد که سپاه پاسداران، که حالا به‌واسطه منافع اقتصادی‌اش تا حدودی از ایدئولوژی اسلامی نیز تهی شده است، پس از مرگ خامنه‌ای فضای بسته سیاسی را نگه دارد اما برخی آزادی‌های فردی و اجتماعی را به رسمیت بشناسد و از این طریق حیات خود در ساختار قدرت ایران را نیز تضمین کند. 

از سوی دیگر این گروه از تحلیلگران به اینترسپت می‌گویند در صورت تحقق چنین امری این احتمال نیز وجود دارد که جمهوری اسلامی نیز در سیاست منطقه‌ای و جهانی خود تجدیدنظر کند و به‌عنوان مثال در قبال روابطش با اسرائیل و جهان عرب به موضعی عملگرایانه بازگردد.