مردم تونس روز شنبه ۱۷ دسامبر، برای شرکت در انتخاب پارلمان جدید پای صندوقهای رای رفتند.
اخبار و گزارشها از این کشور شمال آفریقا حاکی است که رایدهندگان استقبال چندانی از انتخابات نکردهاند و گفته میشود که دلیل این امر تحریم صندوقهای رای از سوی اغلب احزاب سیاسی بوده است. احزاب میگویند که انتخابات تلاش رییسجمهور قیس سعید، برای قبضه کردن قدرت است.
رییس کمیسیون برگزاری انتخابات اعلام کرد که میزان مشارکت در رایگیری ۸.۸ درصد بود و حدود ۸۰۳ هزار نفر رای خود را به صندوق انداختند.
احزاب مخالف رییسجمهور- از جمله ائتلاف «جبهه نجات» که حزب اسلامگرای النهضه نیز در آن است- انتخابات را تحریم کردهاند.
انتخابات پارلمانی کنونی در تونس ۱۲ سال پس از روشن شدن جرقه جنبشی است که اول در تونس افروخته شد و بعد به اغلب کشورهای عرب خاورمیانه و شمال آفریقا سرایت کرد و به بهار عرب موسوم شد.
این جرقه با خودسوزی محمد بوعزیزی، جوان تونسی سبزیفروشی روشن شد که در اعتراض به نابرابری خود را آتش زد. پس از مرگ او مردم به خیابانها ریختند و انقلاب آنان در نهایت به سقوط حکومت زینالعابدین بنعلی، رییسجمهوری فقید تونس، منجر شد.
شعبههای رای از ساعت هشت صبح به وقت محلی باز شدند و رای گیری تا ساعت شش عصر ادامه یافت.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پارلمان تونس آخرین بار در ژوئیه ۲۰۲۱ تشکیل جلسه داد. قیس سعید در آن زمان و همزمان با بنبست سیاسی و رکود اقتصادی و همچنین گسترش فساد اداری و مالی در سطوح بالای دولت، با استفاده از اختیارات رییسجمهور فعالیت قوه مقننه را متوقف کرد و عزل و نصبهایی را در دولت ایجاد کرد. این اقدام او با شادمانی مردم مورد حمایت قرار گرفت. او بعدا در مارس ۲۰۲۲ پارلمان را منحل کرد.
در همهپرسی ماه ژوئیه، مردم تونس به قانون اساسی رای دادند که اختیارات اجرایی گستردهای را به رئیسجمهور واگذار میکرد. قیس سعید که قبل از رسیدن به کرسی ریاست جمهوری تونس، استاد حقوق اساسی در دانشگاه بود، همراه با جمعی از کارشناسان حقوق اساسی متن این قانون را تدوین کردند. او شماری از احزاب سیاسی و در راس آن النهضه و همچنین شماری از سیاستمداران و قضات را به سواستفاده از نفوذ سیاسی برای اهداف اقتصادی و فساد متهم کرده است. آنان در سالهای گذشته به رشوهدهی به رایدهندگان متهم شده بودند.
طبق قانون اساسی جدید شمار اعضای مجلس نمایندگان از ۲۱۷ به ۱۶۱ کاهش یافته است و به جای آن که از طریق فهرست حزبی انتخاب شوند، مستقیما با رای مردم انتخاب میشوند و قانونگذارانی که به وظایف خود درست عمل نکنند، در صورت درخواست رسمی ۱۰ درصد از رایدهندگان آنان میتوانند برکنار شوند.
در غیاب احزاب عمده، در مجموع هزار و ۵۸ کاندیدا برای راه یافتن به پارلمان و کسب ۱۶۱ کرسی مجلس رقابت میکنند. از این میان ۱۲۰ نفر از نامزدها زنانند.
منتقدان سعید او را به تضعیف دمکراسی متهم میکنند اما بسیاری دیگر در تونس بر این باورند که حذف فهرست احزاب برای پارلمان، رای مردم را بر زدوبندهای احزاب مقدم میشمارد و به این ترتیب نمایندگان پارلمان را پاسخگوتر میکند. حامیان سعید با استقبال از اصلاحات سیاسی او انتخابات کنونی را به مثابه فرصتی جدید برای پارلمان در مسیر حل بحران اقتصادی کشور تلقی میکنند.
قیس سعید و همسرش صبح شنبه در یکی از شعبههای رایگیری در شهر تونس به صندوق انداختند. . سعید از شهروندان خواست تا با «قلب و وجدان خود برای بازپسگیری حقوق خود در عدالت و آزادی رای دهند.»
دولت تونس به دنبال همهگیری کووید-۱۹ و تعطیل شدن صنعت گردشگری بیش از پیش دچار بحران اقتصادی و کمبود بودجه شد و مواد خوراکی اولیه مانند شکر، روغن، آرد، شیر و حتی آب و همچنین افزایش هزینههای آب و برق شکایت بسیاری از شهروندان را موجب شد. در چند سال اخیر فقر و فشار اقتصادی بسیاری از جوانان این کشور را بر آن داشته تا راه خطرناک سفر دریایی برای مهاجرت غیرقانونی به اروپا را در پیش بگیرند.
بسیاری از شهروندان تونس بر این باورند که انقلاب دمکراتیک ده ساله کشورشان شکست خورده است. تونس تنها نمونه موفق از کشورهای عربی است که بهار عرب را تجربه کردند و در آن یک دولت دمکراتیک روی کار آمد؛ هر چند با گذشت ده سال از آن انقلاب، بخش بزرگی از تونسیها میگویند کشور در دوران زمامداری زینالعابدین بنعلی از نظر اقتصاد در وضعیت بهتری بود.
قیس سعید، رییسجمهوری تونس انتخابات پارلمانی را بخشی از نقشه راه پایان آشوب و فسادی دانست که به گفته او در رژیم سابق ریشه دوانده بود.