مهدی قربانی، رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، درباره «وضعیت نامناسب» تالاب صالحیه استان البرز هشدار داد و گفت که اگر امروز برای این بحران فکری نشود، ظرف چند سال آینده، استانهای تهران و البرز غیرقابلسکونت میشوند.
رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران با بیان اینکه تالاب صالحیه اکنون به یکی از کانونهای گردوغبار ایران تبدیل شده است، بر اهمیت ایجاد یک کارگروه مشترک برای حل این بحران تاکید کرد.
قربانی به خبرگزاری ایسنا گفت: «اختصاص ردیف اعتباری استانی و ملی برای مهار این بحران نیز اهمیت زیادی دارد.»
او همچنین خبر داد که دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران بهتازگی در نشستی سه ساعته با حضور ۷۰ عضو هیئت علمی و چند تن از مسئولان استانی، مسائل زیست محیطی از جمله تالاب صالحیه را بررسی کرده است. دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران در نامهای خطاب به مجلس شورای اسلامی نیز وضعیت تالاب صالحیه را تشریح کرده و ضرورت توجه جدی به آن را یادآور شده است.
تالاب فصلی صالحیه در منطقه نظرآباد استان البرز واقع است و بخشهایی از آن در استان قزوین قرار دارد. وسعت این تالاب را حدود ۱۰ تا ۱۶ هزار هکتار براورد کردهاند. آب تالاب صالحیه از رودخانه کردان تامین میشود. این تالاب در سالهای اخیر همزمان با شدت یافتن خشکسالیها، با خطر خشکی دائم مواجه شد و از آنجا که این پهنه آبی، در جلوگیری از گسترش گردوغبار نقش زیادی دارد، بیم آن میرود که در صورت خشکی کامل آن، دو استان البرز و تهران به دلیل افزایش بیشازحد گردوغبار، غیرقابلسکونت شوند.
مجید درگی، مدیرکل محیط زیست استان البرز، شهریور ۱۴۰۱ به خبرگزاری ایسنا گفت که در دو دهه گذشته وسعت زمینهای کشاورزی بالادست تالاب صالحیه حدود دو برابر شده که همین از حجم سرریز آب به تالاب بهشدت کاسته است. او افزود: «علاوه بر این، طی سالهای گذشته چرای بین سه تا چهار هزار شتر سرگردان در اطراف تالاب صالحیه را شاهد بودهایم که اغلب آنها بهصورت غیرمجاز در این محدوده چرا میکنند.»
مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست کشاورزان و دامداران را عامل خشکی تالاب صالحیه میدانند و آنان را به برداشت بیرویه آب و چراندن غیرمجاز دام متهم میکنند اما کارشناسان میگویند برای حل بحران تالاب صالحیه باید به منظور حفظ منابع آبی و استفاده بهینه از آنها اقدامهای زیرساختی مناسب انجام شود.
تالاب صالحیه زیستگاه جانوران و بهخصوص پرندگان زیادی است و پوشش گیاهی وسیعی دارد؛ از انواع پرندگان موجود در این تالاب میتوان به درنای خاکستری، غاز خاکستری، اردک سبز، فلامینگو، لکلک سیاه و پلیکان اشاره کرد. گونههای پستاندار موجود در این منطقه هم عبارتاند از خرگوش، روباه، گرگ، شغال، گراز و سنجاب.
این تالاب یک بار هم سال ۱۳۹۷ آبگیری و احیا شد و بسیاری از گونههای جانوری که در پی خشکی تالاب از منطقه رفته بودند، بازگشتند اما در سالهای اخیر دوباره رو به خشکی رفت.
ابراهیم رئیسی اردیبهشت ۱۴۰۱ در جریان سفر به استان البرز، دستور داد تالاب صالحیه احیا شود اما به نظر میرسد که این دستور او نیز مانند سایر دستورهایش حتی نزد کارگزارانش در دولت هم خریداری نداشته است.