در حالی که مسدود کردن اینترنت و فیلتر کردن پلتفرمهایی مانند اینستاگرام و واتساپ، هزاران کسبوکار اینترنتی را با نابودی مواجه کرده است، برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس افشا کردهاند که طرح اینترنت در حال اجرا است و گروههای خاص بدون هیچ دردسری به اینترنت جهانی و رسانههای اجتماعی دسترسی دارند.
به گفته حامد بیدی، مدیرعامل کسبوکار اینترنتی کارزار، بررسیهای موسسه «جاب ویژن» آشکار میکند که طی ماههای اخیر در ایران از هر چهار نفر، یک نفر شغلش را از دست داده و شغل یک نفر نیز تحت تاثیر فیلترینگ قرار گرفته است.
جمهوری اسلامی ایران که از ماهها پیش برای اجرای طرح موسوم به «صیانت» خیز برداشته بود، از ۲۶ شهریور، همزمان با آغاز خیزش سراسری، اینترنت جهانی را مسدود و رسانههای اجتماعی را فیلتر کرد.
اکنون بیش از سه ماه از فیلترینگ شدید در ایران میگذرد، در شرایطی که هزاران کسبوکار آسیب دیدهاند و شمار زیادی از شهروندان منبع درآمدشان را از دست دادهاند، علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت، مدعی است که دولت رئیسی روی حرفش میماند و برنامهای برای فیلترینگ ندارد. او ادعا کرد که فیلترینگ کنونی موقتی است.
بررسی سخنان وزیر ارتباطات، برخی نمایندگان مجلس و مسئولان شورای عالی فضای مجازی نشان میدهد که مقامهای جمهوری اسلامی ایران در ارائه اطلاعات غیرشفاف و غیرواقعی به مردم با یکدیگر نیز هماهنگ نیستند، زیرا در حالی که سخنگوی دولت ادعا کرد فیلترینگ موقتی است، ابوالحسن فیروزآبادی، رئیس مرکز ملی فضای مجازی، آب پاکی را روی دست مردم ایران ریخت و از احتمال دائمی بودن فیلترینگ برنامههای اینستاگرام و واتساپ خبر داد. عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، هم همواره میگوید که در بحث فیلترینگ «کارهای» نیست و در این مورد شورای امنیت ملی تصمیم میگیرد.
سخنان وزیر ارتباطات تاکنون بارها با واکنشهای گسترده کاربران رسانههای اجتماعی مواجه شده است. بهتازگی جلیل رحیمی جهانآبادی، به رویکرد وزیر ارتباطات کنایه زد و گفت: «برادرمون عیسی زارعپور، دقیقا الان وزیر چیه؟ وزیر فیلترنت و قطع ارتباطات؟»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این نماینده مجلس در ادامه مصاحبهاش با روزنامه همشهری افزود: «تحلیلهای برخی مبنی بر اینکه باید فضای اینترنت محدود شود و اگر محدود نشود کشور به خطر میافتد، نادرست است. شهروندان حقوقی دارند که یکی از آنها حق استفاده از ارتباطات است. این موضوع به میل من نماینده، رئیسجمهوری یا وزیر ارتباطات نیست که حقوق مردم را آشکارا نقض کند و بگوید ما تصمیم گرفتیم که سرعت اینترنت برای مردم چنین باشد.»
فیلترینگ گسترده در ایران این روزها صدای رسانهها و حامیان دولت را نیز درآورده است؛ حتی روزنامه همشهری که تمامقد از حکومت دفاع میکند، بهتازگی در گزارشی به فیلترینگ شدید اعتراض کرد.
با این حال، چنین به نظر میرسد که تصمیمگیرندگان، طرح صیانت را با خواست علی خامنهای و بدون تصویب در مجلس شورای اسلامی به اجرا گذاشتهاند. وزیر ارتباطات هم که ادعا میکند در بحث فیلترینگ تصمیمگیرنده نیست، تلاش میکند کسانی را پیدا کند که بتوانند «اندروید داخلی» را در بستر موبایل اجرا کنند و برای این کار فراخوان هم داده است.
وزارت ارتباطات دولت رئیسی همچنین با اجرای طرح طبقاتی اینترنت، در حالی که دستش را روی دکمه فیلتر برای مردم گذاشته، تمامی راههای دسترسی برای افراد و گروههای خاص را باز کرده است.
این موضوع را معینالدین سعیدی، نماینده چابهار در مجلس افشا کرد و در مصاحبهای با سایت عصر ایران گفت: «یک سوال واضح که هیچکس به آن جواب نمیدهد، این است که اگر بنا است دسترسی مردم به رسانههای اجتماعی به هر دلیلی محدود شود، علیالقاعده نمایندگان مردم باید در این موضوع اولی باشند، در حالی که ما میبینیم مسئولان و نمایندگان به سهولت و بیهیچ محدودیتی به رسانههای اجتماعی دسترسی دارند، اما برای مردم دسترسی نیست و این بیعدالتی و تبعیضی است که مردم را ناراحت کرده است.»
بر اساس گزارش نتبلاکس، نهاد ناظر بر اینترنت، خسارت اختلال سراسری اینترنت و فیلترینگ گسترده در ایران به ساعتی ۱.۵ میلیون دلار میرسد.
سازمان نظام صنفی رایانهای تهران نیز پیشتر در گزارشی اعلام کرده بود که با قطع اینترنت و فیلتر کردن واتساپ و اینستاگرام بیش از ۴۱ درصد شرکتهای آنلاین ۲۵ تا ۵۰ درصد درآمدشان را از دست دادهاند و حدود ۴۷ درصد هم بیش از ۵۰ درصد کاهش فروش داشتهاند. همچنین برآوردها نشان میدهد که بیش از ۱۰ میلیون نفر از جمعیت ایران، درآمدشان را از دست دادهاند.