حمزه قلندری، رئیس امور بین‌الملل وزارت دفاع جمهوری اسلامی، روز دوشنبه هشتم خرداد در گفت‌وگو با خبرگزاری حکومتی فارس مدعی شد که ایران هیچ تسلیحات یا تجهیزاتی به روسیه یا اوکراین نداده است.

این مقام وزارت دفاع با تکرار ادعاهای پیشین مسئولان جمهوری اسلامی مبنی بر بی‌طرفی در جنگ روسیه علیه اوکراین، گفت: «با اینکه برخی می‌گویند تسلیحات ایرانی در اختیار روسیه قرار دارد و از سوی دیگر عده‌ای اشاره می‌کنند که تسلیحات ایرانی در اوکراین استفاده می‌شود، همان‌گونه‌ که جمهوری اسلامی بارها به طور رسمی اعلام کرد، ایران به هیچ وجه به هیچ‌یک از طرفین برای مشارکت در جنگ روسیه با اوکراین تسلیحاتی نداده است.»

قلندری افزود: «ما به‌هیچ‌وجه به دنبال گسترش شعله‌های جنگ در اوکراین نبودیم و نیستیم؛ با این حال معتقدیم باید دلیل اصلی وقوع بحران اوکراین را در زیاده‌طلبی و گسترش ناتو و نفوذ آمریکا به منطقه شرق بدون در نظر داشتن حساسیت‌های مردمی، منطقه‌ای و مذهبی منطقه دانست.»

رئیس امور بین‌الملل وزارت دفاع که از آذر ۱۴۰۰ این مسئولیت را برعهده گرفته است، در عین حال افزود: «پس از رفع محدودیت‌ها در حوزه فروش و خرید تجهیزات و تسلیحات نظامی علیه ایران در اکتبر ۲۰۲۰، اقبال گسترده کشورهای مختلف به صنعت دفاعی ایران را شاهد بودیم. اعلام نوع قراردادها، اسامی و تعداد کشورها دارای ملاحظات امنیتی خاص خود است اما می‌توانم بگویم صادرات تسلیحات جمهوری اسلامی ایران نه تنها به دو برابر، بلکه به چندین برابر میزان گذشته خود افزایش یافت.»

وزارت دفاع در شرایطی ارسال تجهیزات نظامی به روسیه را انکار می‌کند که اوکراین بارها از مسئولان جمهوری اسلامی خواسته است ارسال پهپاد به روسیه را متوقف کنند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، که پیش‌تر گفته بود دولت او هیچ شکی ندارد پهپادهای ایرانی شاهد ۱۳۶ مسئول حملات گسترده به شهرهای اوکراین‌اند، در روزهای گذشته با ارسال یک پیام ویدیویی، بار دیگر از ایران خواست در ارسال این پهپادهای مرگ‌بار به روسیه تجدیدنظر کند.

اوکراین همچنین به‌تازگی از پیش‌نویس قطعنامه‌ ارائه‌شده به پارلمان این کشور شامل اعمال تحریم‌های ۵۰ ساله علیه ایران خبر داده است.

بعد از آنکه اوکراین در ماه‌های ابتدایی تهاجم روسیه به این کشور تاکید کرد مسکو از پهپادهای ایرانی استفاده می‌کند، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، پس از بارها انکار، روز شنبه ۱۴ آبان ماه ۱۴۰۱ در نهایت اعتراف کرد که ایران به روسیه پهپاد ارسال کرده، ولی مدعی شد که این اتفاق مربوط به ماه‌ها قبل از جنگ اوکراین بوده است.

علی شمخانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی، هم ۱۸ آبان ۱۴۰۱ در دیدار با همتای روس خود در تهران گفت: «ایران از هرگونه ابتکاری برای آتش‌بس و صلح بین روسیه و اوکراین از طریق گفت‌وگو حمایت می‌کند و آماده نقش‌آفرینی برای پایان جنگ است.»

با همه این‌ها، اسکای‌نیوز در گزارش روز چهارشنبه هشتم مارس (۱۷ اسفند) خود نوشت: «یک منبع امنیتی اطلاع داد ایران مخفیانه مقدار زیادی گلوله، راکت و خمپاره برای جنگ در اوکراین به روسیه ارسال کرده است و قصد دارد مهمات بیشتری هم بفرستد.»

این منبع آگاه مدعی شد که در ماه ژانویه، دو کشتی باری با پرچم روسیه حامل حدود ۱۰۰ میلیون گلوله و ۳۰۰ هزار خمپاره، ایران را به مقصد روسیه، از طریق دریای خزر، ترک کردند. ظاهرا مهماتی مانند راکت‌انداز، خمپاره‌انداز و مسلسل نیز در این محموله‌ها گنجانده شده بودند. این شخص مطلع گفت که مسکو هزینه این مهمات را نقدی به جمهوری اسلامی پرداخت کرده و تحریم‌ها را دور زده است.

پس از گذشت چند ماه، شبکه خبری سی‌ان‌ان نیز در روز جمعه ۲۶ مه، با انتشار گزارشی به بررسی چگونگی ارسال تسلیحات از خاک ایران به خاک روسیه پرداخت؛ فرایندی که مسیر اصلی آن آب‌های دریای خزر است و به‌ گزارش این شبکه خبری، کشورهای غربی تاکنون برای مقابله‌ با آن هیچ راهی نیافته‌اند. 

به‌ گزارش سی‌ان‌ان، داده‌های ثبت‌شده مربوط به کشتیرانی در آب‌های دریای خزر نشان می‌دهد که پس از آغاز جنگ اوکراین و به تبع آن تعمیق همکاری‌های نظامی تهران و مسکو، شمار کشتی‌هایی که تلاش می‌کنند اطلاعات مربوط به حرکتشان در این آب‌ها ثبت نشود، افزایش یافته است؛ اقدامی که به‌ گمان کارشناس‌ها، باید آن را نشانه‌ای دال بر تلاش جمهوری اسلامی ایران و دولت ولادیمیر پوتین، به‌منظور جابه‌جایی تسلیحات و کالاهایی که می‌توان آن‌ها را در میدان جنگ علیه نیروهای نظامی و غیرنظامی اوکراین استفاده کرد، به‌شمار آورد. 

روزنامه اورشلیم‌پست نیز روز یکشنبه ۲۸ مه (۷ خرداد) با انتشار گزارشی، از افزایش استفاده روسیه از پهپادهای ساخت جمهوری اسلامی ایران علیه مواضع اوکراین خبر داد. این روزنامه به آمار وزارت دفاع اوکراین استناد کرد و نوشت: «روسیه در جنگ با اوکراین تاکنون بیش از دو هزار و ۹۰۰ پهپاد از دست داده است. بر اساس داده‌های نیروی هوایی اوکراین که در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده، پدافند هوایی اوکراین فقط در ماه مه بیش از ۳۰۰ هواپیمای بدون‌سرنشین را رهگیری کرده است.»

هم‌زمان با انتشار این گزارش، در حالی که پایتخت اوکراین برای برگزاری جشن سالگرد تاسیس این شهر در روز یکشنبه آماده می‌شد، روسیه امواجی از حملات هوایی به کی‌یف را به راه انداخت که به گفته مقام‌های اوکراینی، بزرگ‌ترین حمله پهپادی به این شهر از زمان آغاز جنگ بود. نیروی هوایی اوکراین اعلام کرد ۵۸ فروند از ۵۹ فروند پهپاد پرتاب‌شده روسیه را سرنگون کرده است و آن را یک حمله با پهپادهای «کامیکازه» ساخت ایران خواند.