نتایج مطالعهای جدید نشان میدهد استخوانهای نوجوانان و جوانانی که پس از جراحی چاقی، وزن زیادی از دست میدهند ضعیفتر از استخوانهای جوانانی است که همانقدر چاقاند، اما جراحی نکردهاند.
به گزارش سیانان، دکتر میریام بریدلا، نویسنده ارشد گزارش این پژوهش و استاد دانشکده پزشکی هاروارد و معاون امور دانشکده و جراحی بالینی رادیولوژی در بیمارستان عمومی ماساچوست در بوستون، گفت که اما این بدان معنا نیست که از جراحی چاقی برای جوانان مبتلا به چاقی شدید اجتناب شود.
بریدلا گفت: «در کل، جراحی بکنید. دیابت و بیماری قلبی باعث عوارض جانبی و مرگومیر بسیار بیشتری نسبت به پوکی استخوان میشوند و دیابت نوع ۲ نیز برای استخوانهای شما مضر است.»
او گفت: «هدف مطالعه ما این نبود که بگوییم عمل جراحی چاقی نکنید، بلکه فقط میخواهیم بگوییم اگر جراحی کردید، فقط مطمئن شوید که رژیم غذایی سالمی داشته باشید، ورزشهای تحمل وزن انجام دهید، و ویتامین دی (D) و کلسیم کافی مصرف کنید.»
دکتر توماس اینگه، جراح ارشد و مدیر برنامه جراحی چاقی نوجوانان در بیمارستان کودکان آن اند رابرت اچ لوری (Ann & Robert H. Lurie) در شیکاگو، گفت: «کاهش چشمگیر وزن به هر علتی باعث ضعیف شدن استخوانها میشود، زیرا بدن با واقعیت جدید 'تحمل نکردن وزن اضافی' خودش را تطبیق میدهد. اینگه که در این مطالعه شرکت نداشته است گفت که دانشمندان ناسا در مورد این موضوع در ارتباط با ارسال انسان به فضا بسیار نگراناند. توده و تراکم استخوان میتواند در چند هفته کاهش یابد و به همین علت است که فضانوردان در تلاشاند از دست دادن استخوانی را که هنگام بیوزنی با فعالیت بدنی رخ میدهد کاهش دهند.»
مطالعهای دو ساله
این مطالعه، که یافتههای آن روز چهارشنبه در مجله رادیولوژی منتشر شد، سلامت استخوان ۲۵ جوان بین ۱۳ تا ۲۵ سال را که عمل جراحی کاهش وزن کرده بودند با سلامت استخوان ۲۹ جوان در همان گروه سنی مقایسه کرد که چنین جراحیای نکرده بودند. همه از مشاورههای رژیم غذایی و ورزش گرفتند و پس از دو سال دوباره ارزیابی شدند.
بنا به گزارشی که در سیانان منتشر شده است، این مطالعه نشان داد که بهرغم مشاوره، نوجوانان و بزرگسالان جوانی که عمل جراحی کاهش وزن نکرده بودند در این دو سال به افزایش وزن ادامه دادند. بریدلا گفت که با این حال، افرادی که عمل جراحی کرده بودند حدود ۲۰ نمره شاخص توده بدن (بیامآی، BMI) از دست دادند، که شگفتانگیز است. بیامآی، عبارت اختصاری شاخص توده بدن، بر اساس اندازهگیری تقریبی چربی بدن بیمار نسبت به قد و وزن او محاسبه میشود.
او گفت: «بعضی از این بچهها بیامآی ۵۰ یا ۶۰ داشتند و آنقدر وزن کم کردند که به بیامآی ۳۰ یا ۳۵ رسیدند، که تغییر بزرگی است. متاسفانه هنوز بیامآی ۳۰ و ۳۵ چاق محسوب میشود.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دکتر جاستین رایدر، دانشیار جراحی و اطفال در دانشکده پزشکی فاینبرگ دانشگاه نورت وسترن در شیکاگو، گفت: «برای تحمل ۱۰۰ پوند [۴۵ کیلوگرم] یا بیشتر وزن اضافی، که نوجوانان در هنگام چاق شدن شدید دارند، استخوانهای قویتری لازم است. از این رو، جای تعجب نیست که استخوانهای نوجوانانی که این مقدار وزن را از دست دادهاند ضعیف شود.»
رایدر که در این مطالعه شرکت نداشته است گفت: «فکرش را بکنید؛ آنها اساسا یک کولهپشتی بزرگ و سنگین را از روی خود برداشتهاند. از این رو، باید راهی بیابند تا بخشی از این وزن را از طریق تمرینهای قدرتی و مقاومتی به استخوانها برگردانند.»
به گفته بریدلا، آنچه شگفتانگیز است این است که استخوانهای کودکانی که عمل جراحی نکردند و به افزایش وزن ادامه دادند نیز ضعیف شد، اگرچه این تغییر از نظر آماری معنیدار نبود. او این سوال را مطرح کرد که «چرا استخوانهای آنها قویتر نمیشود؟» زیرا چاقی بهخودیخود برای استخوانها مضر است. چاقی حالت التهابی است و ما مطالعاتی انجام دادهایم که نشان میدهد این التهاب بر سلامت استخوان اثر منفی میگذارد.»
علاوه بر این، به گفته بریدلا، نوع چربی احشایی، که با چاقی شدید همراه است، ترشح هورمونهای عامل رشد را که برای سلامت استخوانها ضروریاند کند میکند.
با این حال، بررسی دقیق از دست دادن استخوان در نوجوانان و جوانان دشوار است. رایدر گفت: «کودکان در این محدوده سنی هنوز به بلوغ کامل استخوانها نرسیدهاند. شما تا اواخر دهه ۲۰ یا اوایل ۳۰ سالگی به اوج تشکیل استخوان نخواهید رسید.»
رایدر، معاون پژوهشی بخش جراحی بیمارستان کودکان آن اند رابرت اچ لوری (Ann & Robert H. Lurie) در شیکاگو، گفت: «از این رو، مطالعه اثر جراحی کاهش وزن بر سلامت استخوان در این دوره متغیر که [نوجوانان و جوانان] هنوز در حال ساختن استخوان و تراکم آن استخوانها هستند، واقعا دشوار است.»
اینگه گفت که مطالعهای لازم است تا نوجوانانی را که دستکم ۱۰ سال است عمل جراحی کردهاند پایش کند تا مشخص شود که از دست دادن استخوان مشاهدهشده در مطالعه جدید ادامه دارد یا نه.
اینگه گفت: «متاسفانه این مطالعه با پایش فقط دو سال واقعا روشن نمیکند که آیا افتی که میبینیم پاتولوژیک است یا انتظار میرود که استخوانها به تراکم طبیعی بازگردند.»
یافتهای عجیب
در جوانانی که عمل جراحی چاقی اسلیو (sleeve) کردند، که رایجترین نوع جراحی چاقی است که تا امروز انجام میشود، پیشرفت عجیبی رخ داد: مغز استخوانهای آنها حاوی چربی بیشتری بود.
بریدلا گفت: «بهرغم این واقعیت که این کودکان کاهش چشمگیری در وزن و بیامآی داشتند که باعث کاهش چربی کلی بدنشان میشد، مغز زرد چرب بیشتری در استخوانهایشان وجود داشت.»
او توضیح داد که دو نوع مغز استخوان وجود دارد: مغز قرمز، جایی که سلولهای بنیادی ما گلبولهای سفید و قرمز خون را برای بازسازی بدن میسازند، و مغز چرب که رنگ کاملا زرد دارد.
بریدلا گفت: «ما قبلا فکر میکردیم مغز چرب درون استخوانها فقط پرکنندهای است که عملکرد دیگری ندارد. اما اکنون میدانیم که این چربی اندام غدد درونریز است؛ هورمون متنوعی ترشح میکند و با ضعیفتر شدن استخوانها در ارتباط است.»
«چرا در استخوانهای کودکانی که جراحی اسلیو کردهاند میزان مغز چرب افزایش یافته است؟ این سوال میلیون دلاری است که باید به آن پاسخ دهیم.»
در جراحی بایپس [کوچک کردن] معده، که در سالهای گذشته رایج بود، بخشی از روده کوچک به نام دوازدهه (اثنیعشر) که برای جذب ریزمغذیها مانند ویتامینها و مواد معدنی حیاتی است حذف میشود. به گفته اینگه، جراحی جدیدتر اسلیو بخشی از معده را بدون اثر گذاشتن بر دوازدهه برمیدارد، از این رو، امکان میدهد که مواد مغذی بیشتری جذب شود.
علاوه بر این، در جراحی اسلیو، قسمتهایی از معده که برخی سیگنالهای گرسنگی را به مغز میفرستند برداشته میشوند که اشتها و میل به غذا را کاهش میدهد. با این حال، این جراحی سبب کمبود برخی از مواد مغذی مانند کلسیم و ویتامینهای دی و ب۱۲ (B12) میشود و بیمار نیاز به مصرف مکمل دارند.
اینگه گفت: «ما در درازمدت نگران کافی بودن ریزمغذیها بهطور کلی، و کلسیم و ویتامین دی بهطور خاص هستیم. به همین دلیل است که تاکید داریم افرادی که عمل جراحی کاهش وزن میکنند هر روز مولتی ویتامین همراه با کلسیم و ویتامین دی، درست مانند دارو، مصرف کنند.»