در ادامه مناقشههای مربوط به میدان گازی آرش و سخنان مقامهای کویت و عربستان سعودی که گفته بودند جمهوری اسلامی ایران هیچ حقی در این میدان گازی ندارد، وائل عبدالطیف، نماینده سابق پارلمان عراق، ادعا کرد کل میدان الدوره «آرش» متعلق به این کشور است. همزمان مصطفی نخعی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، نیز گفت که ایران از منافع خود در میدان گازی آرش کوتاه نمیآید و هیچ مسئولی حق ندارد در این زمینه مسامحه کند.
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس ضمن تایید اختلاف با عربستان سعودی و کویت گفت که باید این اختلافها را در گام اول با مذاکره در چارچوب دیپلماتیک برطرف کنیم، اگر به هر دلیلی مذاکرات به نتیجه نرسید، آن را در چارچوب حقوقی مشخص با حضور نهادهای بینالمللی دنبال میکنیم.
طرح دعوای حقوقی با عربستان سعودی در نهادهای بینالمللی در حالی بهعنوان یکی از گزینههای جمهوری اسلامی مطرح میشود که از توافق جدید دو کشور در پکن کمتر از چهار ماه میگذرد و روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی سعودی بهتازگی بهبود یافته است.
عربستان سعودی و کویت بهتازگی قراردادی را برای تقسیم منابع میدان گازی آرش امضا کردند. این قرارداد واکنش و اعتراض جمهوری اسلامی ایران را درپی داشت، اما خبرگزاری رسمی عربستان سعودی (واس) به نقل از مقامهای آگاه در وزارت امور خارجه این کشور نوشت مالکیت میدان گازی آرش کاملا متعلق به عربستان سعودی و کویت است.
اینک سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس میگوید، «عدم برنامهریزی و تمرکز» جمهوری اسلامی در سالهای گذشته بر میدان گازی آرش، موجب شده است که کشورهای رقیب میداندار شوند و برای توسعه آن اقدام کنند.
نخعی در ادامه اذعان کرد که جمهوری اسلامی ایران تاکنون کار خاصی روی این میدان انجام نداده است. او با بیان اینکه «اشکال اول» به مسئولان کشور بازمیگردد، گفت حدود ۶۰ سال از کشف این میدان مشترک میگذرد و باوجوداینکه منابع بسیار ارزشمند گازی و نفت در آن وجود دارد، برای توسعهاش اقدامی انجام نشده است.
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس ضمن اشاره به بهبود روابط جمهوری اسلامی و عربستان سعودی ابراز امیدواری کرد که مشکلات با مذاکره حل شوند، اما در سوی دیگر این ماجرا مقامهای دو کشور عربستان سعودی و کویت قرار دارند که تاکید کردهاند ایران هیچ حقی از این میدان گازی ندارد.
علاوه بر بیانیه وزارت امور خارجه عربستان سعودی که حق ایران بر میدان گازی آرش را انکار کرده بود، وزارت امور خارجه کویت نیز، روز دوشنبه ۱۳ تیرماه (سوم ژوئیه)، در بیانیهای مدعی شد که فقط دو کشور عربستان سعودی و کویت مالک این میدان گازیاند. این کشور از جمهوری اسلامی نیز خواست درباره تعیین دوباره مرزهای دریایی منطقه خلیجفارس وارد مذاکره شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این بیانیه در حالی صادر شد که محسن خجستهمهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، اعلام کرده بود جمهوری اسلامی آماده بهرهبرداری از میدان گازی آرش است.
پیشتر نیز سالم عبدالله الجابر الصباح، وزیر امور خارجه کویت، گفته بود که مناقشهها بر سر میدان گازی آرش باید بهصورت سهجانبه بین تهران و ریاض و کویت حلوفصل شود.
میدان گازی آرش که کشورهای عربی آن را «الدوره» مینامند، دهههاست که به محل مناقشه میان سه کشور ایران، کویت و عربستان سعودی تبدیل شده است. با این همه، چنین به نظر میرسد که مناقشههای مربوط به این میدان گازی در حال گسترش است.
بهتازگی، وائل عبدالطیف، نماینده سابق پارلمان عراق، در مصاحبه با کانال یوتیوی ادعا کرد کل میدان گازی الدوره متعلق به عراق است. او در ادامه نیز افزود: «قانون دریایی تعیینکننده است و توافقنامه حقوق دریاها میتواند اختلافها بین کویت، ایران، عربستان و عراق را پایان دهد.»
این ادعا در حالی مطرح میشود که تهران میگوید حدود ۴۰ درصد میدان گازی آرش داخل مرزها و آبهای ایران است.
یک شرکت ژاپنی میدان گازی آرش در شمال خلیجفارس را در سال ۱۹۶۷ کشف کرد. کویت از سال ۱۹۷۵ میلادی در حال بهرهبرداری از این میدان گازی است و شرکت ملی نفت ایران نیز سالها پیش یک حلقه چاه اکتشافی در این منطقه حفر کرد.
براساس توافق جدید کویت و عربستان سعودی، ریاض میتواند روزانه یک میلیارد فوت مکعب (حدود ۳۰۵ میلیون مترمکعب) گاز طبیعی و بیش از ۸۰ هزار بشکه نفت از این میدان استخراج کند.
کارشناسان نفت و انرژی میگویند حتی به فرض اینکه جمهوری اسلامی در مذاکره با کشورهای همسایه پیروز شود، به دلیل نداشتن سرمایه و فناوری که نتیجه تحریمها است، نمیتواند از میدان گازی آرش بهرهبرداری کند.
ایران دومین دارنده ذخایر گاز طبیعی در جهان است، اما بهدلیل فرسودگی زیرساختها و روی زمین ماندن طرحهای توسعهای، قادر نیست از این ذخایر استفاده کند. روزنامه شرق، اوایل اردیبهشتماه، در یک گزارش به موانع موجود بر سر راه بهرهبرداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی پرداخت و نوشت که اشتباههای پیدرپی دولت، به از دست رفتن بخشی از ظرفیت تولید گاز منجر شده است. در عینحال خبرها حاکی از آن است که قطر تا ۲۷ سال از این میدان گازی مشترک با ایران، سالیانه چهار میلیون تن گاز به چین عرضه میکند.