چند ماه پس از حملات سریالی به مدارس عمدتا دخترانه و بستری شدن هزاران دانشآموز دختر آسیبدیده در جریان این حملات در بیمارستانهای سراسر ایران، غلامرضا جلالی، از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران و رئیس سازمان پدافند غیرعامل، روز چهارشنبه ۲۱ تیر این مسمومیتها را ناشی از «اضطراب اجتماعی» خواند و مدعی شد که «بر اثر یکسری سیاستها، یک نوع فناوری شناختی رسانهای روی ذهن دختران اثر گذاشته است».
جلالی که در نشست «تهدیدات نوین سایبری و اقدامهای مصونسازی از منظر راهبردی و فنی» در مشهد سخن میگفت، حمله به صدها مدرسه و مسمومسازی دختران دانشآموز را رد کرد و مدعی شد: «در ماجرای مسمومیتهای اخیر در مدارس دخترانه، هیچ حمله شیمیایی یا بیولوژیکی در کار نبود و شیوه نوینی از جنگ سایبری اتفاق افتاد.»
رئیس سازمان پدافند غیرعامل افزود: «یک نوع فناوری شناختی رسانهای بر اثر یکسری سیاستها یا روشهای شناختی، جامعهشناسی و روانشناسی روی ذهن دختران اثر میگذارد و آن را به یک عارضه پزشکی تبدیل میکند.» او در ادامه با بیان اینکه «این یک فناوری جدید است که میتواند در زمینه ایجاد حالت فیزیکی با ابزار روانشناختی اثر بگذارد»، حمله به هزاران دانشآموز دختر را «کار دشمن» خواند و گفت: «خانمها و جوانان حساسترند و به همین علت، دشمن به طور ویژه دختران جوان را هدف قرار داد.»
جلالی همزمان رسانهها را متهم کرد که در بروز مسمومیتهای اخیر نقش داشتهاند و ادعا کرد: «این یک فناوری جدید است که اگر کسی به رسانه وابسته بشود، دچار آن میشود.» او گفت: «در موضوع مسمومیت دختران دانشآموز آنها به طور فیزیکی احساس مسمومیت میکردند، در حالی که در آزمایشهای پزشکی مشخص شد سمی وجود ندارد و عوامل بیولوژیک باعث این مسمومیت نشده است.»
رئیس سازمان پدافند غیرعامل با بیان اینکه «توقف مسمومیتها با کنترل اخبار در رسانهها انجام شد»، سانسور رسانهای اخبار حملات به مدارس و دانشآموزان دختر را تلویحا تایید کرد و گفت: «پس از کنترل انتشار اخبار مسمومیتهای سریالی در مدارس، دیگر شاهد ادامه مسمومیتها نبودیم. منشا این مسمومیتها در رسانه بود و میکروب یا چیز دیگری در آن نقش نداشت.»
این فرمانده ارشد سپاه پاسداران ادعا کرد که «به علت سستیهای دولت گذشته»، فضای زیرساختی شکلگیری افکارعمومی در اختیار «خارجیها» قرار گرفته و «دشمن از این فرصت استفاده کرده است».
حمله به مدارس و مسموم کردن دانشآموزان از ۹ آذر ۱۴۰۱ آغاز شد تا هفتههای پایانی سال تحصیلی یعنی خرداد ۱۴۰۲ در مناطق مختلف ایران ادامه داشت؛ اما مقامهای حکومتی در سه ماه پایانی سال تحصیلی از انتشار اخبار مربوط به این حملات در رسانهها ممانعت کردند.
بنا بر گزارش آماری خبرگزاری هرانا، رسانه مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، از آذر ۱۴۰۱ که حملات به مدارس و مسمومسازی دانشآموزان دختر در مدارس شهر قم آغاز شد، تا پنجشنبه ۱۸ اسفند ۱۴۰۱، دستکم ۲۹۷ مدرسه و موسسه آموزشی در ۲۹ استان ایران هدف این حملات قرار گرفتند.
اظهارات غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل، در رد استفاده از هرگونه «سم و عامل بیولوژیک» در حمله به دانشآموزان دختر همچون سایر گزارشهای ضدونقیض حکومت در مورد حملات سریالی به مدارس و مسمومسازی دانشآموزان است. این ادعاها با سخنان بهرام عیناللهی، وزیر بهداشت جمهوری اسلامی در روز سهشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۱، هم تناقض دارد. او در آن روز گفته بود: «تحقیقات انجامشده نشان داد که سم بسیار خفیفی باعث مسمومیت خفیف در دانشآموزان میشود.»
در ادامه همین گزارشهای ضدونقیض، ستاد حقوق بشر قوه قضاییه جمهوری اسلامی ۲۰ اسفند ۱۴۰۱ در بیانیهای اعلام کرد که بخش اندکی (کمتر از ۱۰ درصد) از دانشآموزان «یک ماده محرک را که از نوع گازهای جنگی، خطرناک و کشنده نبوده است»، استنشاق کردهاند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پس از آن، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی نیز در ۹ اردیبهشت با صدور بیانیهای، این حملات را ناشی از «بمبک بدبو»، «افشانههای اشکآور و گاز فلفل» خواند و عنوان کرد که برخی با انگیزههای «ضدامنیتی» اقدامهایی انجام دادهاند.
حمله به مدارس و مسمومسازی سریالی دانشآموزان دختر در ایران، با مسمومیت ۱۸ دانشآموز هنرستان نور یزدانشهر قم آغاز شد و پس از آن طی سه ماه، در دهها مدرسه این شهر تکرار شد. سپس از قم به شهر بروجرد در استان لرستان سرایت کرد و از هفته اول اسفند ۱۴۰۱ بهسرعت در شهرهای مختلف در ۲۹ استان ایران گسترش یافت.
نخستین بار وبسایت قمنیوز از وجود ردپای «منبعث از دیدگان طالبانی» در مسمومسازی دانشآموزان خبر داد و نوشت که احتمالا هدف از این مسمومیتها «ایجاد ترس و وحشت برای دختران و خانوادههایشان و مانعتراشی برای تحصیل دختران» است. علی پورطباطبایی، سردبیر این سایت، پس از انتشار این یادداشت به مدت چند هفته بازداشت شد.
فاضل میبدی، عضو مجمع مدرسین حوزه علمیه قم، نیز در مصاحبهای با سایت روزنامه شرق، یک گروه مذهبی در قم «موسوم به هزارهگرا» را عامل مسمومیتهای سریالی دانشآموزان دختر معرفی کرد و گفت: «این گروه و تفکر معتقد است که دختران نباید درس بخوانند یا نهایتا باید تا سوم دبستان درس بخوانند.»
صریحترین اظهارات درباره مسمومیت سریالی دانشآموزان در میان مقامهای حکومتی را نیز یونس پناهی، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، روز یکشنبه ۷ اسفند به زبان آورد و با تاکید بر «عمدی بودن» مسموم کردن سریالی دانشآموزان دختر، گفت: «پس از مسمومیت دانشآموزان در مدارس قم مشخص شد افرادی دوست داشتند تمامی مدارس، بهخصوص مدارس دخترانه، تعطیل شوند.»
با این حال پس از شدت گرفتن اعتراضهای داخلی و برگزاری چندین تجمع اعتراضی به این حملات در شهرهای مختلف و بسیاری از دانشگاهها، بازتابهای جهانی آن و درخواست جامعه جهانی برای تشکیل کمیته تحقیق سازمان ملل برای بررسی حملات به مدارس و دانشآموزان دختر، مقامهای جمهوری اسلامی این حملات را از اساس انکار کردند و همزمان آن را به «دشمن» نسبت دادند.
اما بخش عمدهای از مردم ایران اظهارات مقامهای حکومتی در این مورد را رد میکنند؛ تا آنجا که خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا نوشت که اکثر مردم دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی یا گروههای مذهبی تحتحمایت آنان را عامل این حملات میدانند.