رسانه‌های حقوق‌ بشری خبر داده‌اند که شامگاه پنجشنبه ۱۱ آبان‌ (۲ نوامبر)، بر اثر شلیک مستقیم نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در نوار مرزی نوسود، دست‌کم هفت کولبر زخمی شده‌اند که وضع برخی از آن‌ها وخیم گزارش شده است.

بر پایه این گزارش که در رسانه‌های هه‌نگاو و کولبر نیوز نیز بازتاب یافته است، کولبران مجروح از اهالی شهرهای جوانرود و ثلاث‌باباجانی در استان کرمانشاه ایران بوده‌اند و اکنون در مراکز درمانی بستری‌اند.

در مناطق غرب ایران، «کولبر» به افرادی اطلاق می‌شود که برای کسب درآمد در مناطق مرزی ایران و عراق کالا حمل و نقل می‌کنند. مشکلات اقتصادی در غرب ایران و رواج بیکاری باعث شده است بسیاری از مردم منطقه، از پیر تا جوان، به این شغل روی آورند. در سال‌های گذشته، هزاران نفر از کولبرها جان خود را از دست داده‌اند، زیرا اغلب هدف تیراندازی ماموران نظامی و انتظامی قرار می‌گیرند. تخمین زده می‌شود که حدود ۵۰ هزار کولبر در استان‌های غربی ایران فعالیت داشته باشند.

صلاح، آروین، منصور، بختیار، شهریار، سیروان نادری، و کیوان هوشنگی، اسامی منتشرشده هفت تن از زخمی‌های این تیراندازی است. برخی از این کولبران برای اینکه ماموران امنیتی جمهوری اسلامی آن‌ها را شناسایی نکنند، از افشای نام کاملشان خودداری کرده‌اند.

برخی از کولبران کرمانشاهی که هدف حمله اخیر ماموران مسلح جمهوری اسلامی قرار گرفته‌اند از ناحیه پشت و پا و کمر زخمی شده‌اند و به‌دلیل شدت زخم‌ها، وضع ناگوار و وخیمی دارند.

هه‌نگاو می‌گوید فقط در ماه اکتبر سال جاری (۹ مهر تا ۹ آبان) دست‌کم ۳۰ کولبر و کاسب‌ در مرزهای کردستان کشته یا زخمی شده‌اند که ۹۳.۲ درصد این موارد به‌علت شلیک مستقیم نیروهای نظامی ایران به آن‌ها بوده است.

همچنین، بر اساس گزارش و آمار وب‌سایت کولبر نیوز که در حوزه پوشش اخبار کولبران ایرانی فعالیت می‌کند، در ۶ ماه نخست سال ١۴٠۲، در مجموع ۸۵ کولبر در مناطق مرزی و مسیرهای بین‌جاده‌ای استان‌های آذربایجان غربی و کردستان و کرمانشاه ایران بر اثر عواملی همچون تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی جمهوری اسلامی، بهمن و سرمازدگی، عبور از روی مین، یا سقوط از کوه و ارتفاع کشته و زخمی شده‌اند.

از این تعداد، ۱۳ کولبر کشته و ۷۲ کولبر زخمی شده‌اند و ۷۷ مورد از این حوادث منجر به فوت یا جراحت نیز به‌علت تیراندازی نیروهای مرزبانی پلیس یا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده است.

کولبر نیوز در پایان سال ۱۴۰۱ نیز گزارش سالیانه‌ای منتشر کرده بود که از زخمی شدن دست‌کم ۲۳۴ کولبر در مناطق مرزی و مسیرهای بین‌جاده‌ای سه استان کردستان و ‌آذربایجان غربی و کرمانشاه خبر می‌داد.

کولبرها در استان ایلام نیز فعالیت دارند. از مجموع ۲۳۴ کولبری که در سال ۱۴۰۱ مجروح شدند، بیش از ۷۰ درصد (۱۷۲ مورد) هدف تیراندازی مستقیم نیروهای انتظامی و نظامی قرار گرفته بودند.

روز ۲۲ مرداد امسال ویدئویی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد یک کولبر اهل بخش نلاس از توابع سردشت به نام ارسلان رسولی در اثر تیراندازی مستقیم نیروهای مرزبانی در نوار مرزی هه‌نگه‌ژال در شهرستان بانه کشته شده بود. نیروهای هنگ مرزی این کولبر را از ناحیه سینه و از فاصله نزدیک هدف تیراندازی قرار داده بودند.

پیش از آن نیز شماری از فعالان مدنی و کولبران در اعتراض به تیراندازی مستقیم نیروهای جمهوری اسلامی ایران به کولبران، روز ۱۷ مرداد مقابل فرمانداری شهرستان پاوه تجمع اعتراضی برگزار کردند. این تجمع اعتراضی پس از تیراندازی نیروهای مرزی در شامگاه ۱۵ مرداد برگزار شد که در نتیجه آن، دست‌کم ۹ کولبر هدف قرار گرفتند و آسو کریمی، کولبر ۳۹ ساله، بر اثر شلیک مستقیم ماموران حکومتی جان باخت و هشت کولبر دیگر نیز مجروح شدند.

بر اساس اعلام منابع حقوق‌ بشری، کمتر از یک هفته قبل از آن حادثه، ماموران حکومتی یک کولبر کرد به نام رسول گاگشی را با خودرو زیر گرفته و کشته بودند. او اهل روستای کانی‌زرده در منطقه مرزی بانه بود و دو فرزند خردسال داشت.

از سوی دیگر، روز ۱۳ مرداد امسال نیروهای سپاه پاسداران در نوار مرزی بانه به‌ گروهی از کولبران تیراندازی کردند که در نتیجه آن، یک کولبر به نام هوشیار امینی کشته شد. روز ۴ مرداد نیز یک کولبر در پی تیراندازی نیروهای نظامی در مناطق مرزی سقز جان خود را از دست داده بود.

همچنین، شامگاه ۳۱ تیر، سه کولبر ۱۷ ساله در پی تیراندازی مستقیم نیروهای هنگ ‌مرزی در نوار مرزی نوسود به‌شدت زخمی شدند.

در موردی دیگر در اوایل اردیبهشت‌ سال جاری، مراسم خاک‌سپاری دو کولبر جوان جان‌باخته در سقز به صحنه اعتراض مردم بدل شد. افشین فلاحی ۲۲ ساله و مهدی رحمتی ۲۳ ساله، که هر دو اهل سقز بودند، در حین کولبری در سد عباس‌آباد بانه سقوط کردند و غرق شدند.

پیش‌تر، رسول خضری، نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس نهم و دهم، «طرح ممنوعیت شلیک به کولبران» را در مجلس پیگیری کرده بود، اما طرح دوفوریتی او در نهایت بدون نتیجه ماند و در مجلس یازدهم نیز به دست فراموشی سپرده شد.