طی دو سال سلطه طالبان بر افغانستان، دست‌کم ۵۲ درصد شبکه‌های تلویزیونی به دلایل مختلف از جمله کمبود منابع مالی، فعالیت خود را متوقف کرده‌اند. سازمان نی، نهادی حمایت‌کننده از رسانه‌های آزاد افغانستان، روز سه‌شنبه ۳۰ آبان، در اطلاعیه‌ای به مناسبت روز جهانی تلویزیون گفت که رسانه‌ها در افغانستان با چالش‌های فراوانی مواجه‌اند و در دو سال گذشته، این چالش‌ها مانع گسترش فعالیت رسانه‌ها شده‌‌ است.

در اطلاعیه این سازمان آمده است: «امسال روز جهانی تلویزیون در حالی فرا می‌رسد که بیش از نیمی از رسانه‌های دیداری افغانستان را دیگر با خود نداریم. تلویزیون به‌عنوان رسانه دیداری در دو دهه گذشته نقش ارزنده‌ای در راستای تمثیل آزادی بیان، اطلاع‌رسانی و روشن ساختن اذهان عامه ایفای کرده است.»

با سلطه طالبان بر افغانستان، محدودیت‌های فراوانی علیه فعالیت و محتوای رسانه‌ها در افغانستان وضع شد. وزارت امر به معروف و نهی از منکر رژیم طالبان، انتشار و پخش موسیقی، سریال و فیلم را که در آن زنان ایفای نقش کرده‌اند منع کرد و همچنین گویندگان و مجری‌های رسانه‌های تصویری را مجبور به پوشاندن صورتشان کرد.

این نهاد همچنین به همه رسانه‌ها دستور داد که از انتشار محتواهایی که در آن از طالبان انتقاد شده است خودداری کنند. مسئولان اداره اطلاعات و فرهنگ طالبان در استان‌ها به رسانه‌های محلی دستور دادند که این نهاد را در جریان محتواهایی که منتشر می‌کنند بگذارند. طی دو سال گذشته، فعالیت چندین شبکه رادیویی و تلویزیونی، به‌دلیل آنچه فعالیت‌هایی برخلاف ارزش‌های طالبان خوانده شد متوقف شد.

در آخرین مورد، یک ماه پیش طالبان به دفتر شبکه رادیو نسیم در شهر نیلی مرکز دایکندی هجوم بردند و ضمن اینکه وسایل و تجهیزات این شبکه را با خود بردند، سه نفر از کارمندان آن را نیز بازداشت و زندانی کردند. طالبان مسئولان و کارکنان این رسانه را متهم کردند که علیه این گروه محتواهایی منتشر می‌کنند.

با این حال، سازمان نی می‌گوید که از ۱۴۷ شبکه تلویزیونی که تا پیش از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان فعال بودند، طی دو سال گذشته دست‌کم ۷۷ شبکه از فعالیت بازماندند. نی از سازمان‌های بین‌المللی حامیان رسانه‌ها خواست که با حمایت از رسانه‌های آزاد افغانستان، روند اطلاع‌رسانی را در این کشور تقویت کنند.

در همین حال، مرکز خبرنگاران افغانستان با انتشار گزارشی در مورد فرامین طالبان که باعث محدودیت فعالیت شبکه‌های تلویزیونی در افغانستان شده است، نوشت که فرامین طالبان علیه فعالیت تلویزیون‌ها، «هم از نظر کمی و هم کیفی تاثیر ویرانگری» داشته است.

براساس گزارش این نهاد، طالبان طی دو سال گذشته، ۱۴ فرمان علیه رسانه‌ها صادر کرده‌اند که از این میان، چهار مورد آن ویژه تلویزیون‌ها و بقیه فرامین به صورت کلی تمام رسانه‌ها را هدف قرار داده است.

مرکز خبرنگاران افغانستان، در مورد ممنوعیت‌های وضع‌شده علیه شبکه‌های تلویزیونی در افغانستان نوشت: «جلوگیری از کار زنان در تلویزیون ملی، منع حضور زنان در نمایشنامه‌های تلویزیونی و منع نشر فیلم و سریال و الزام زنان به استفاده از ماسک، ممنوع شدن تصویربرداری و مصاحبه تصویری (در هلمند)، ممنوع شدن پخش برنامه‌های تلویزیون‌های بین‌المللی در افغانستان، دستورالعمل‌های صادرشده در ارتباط با تلویزیون‌ها هستند.»

در گزارش این نهاد رسانه‌ای آمده است که «پوشش رسانه‌ای تظاهرات و اعتراض‌های مدنی، چگونگی دسترسی به اطلاعات و نشر خبر و گزارش و تولید محتوا، الزام خبرنگاران و رسانه‌ها در معرفی طالبان به عنوان حکومت افغانستان، ممنوع شدن نشر موسیقی در رسانه‌ها، تفکیک زنان و مردان در رسانه‌ها و ممنوعیت مصاحبه زنان با مردان و یا مردان با زنان، ممنوع شدن مصاحبه با مخالفان و منتقدان طالبان، ممنوع شدن نشر پیام‌های بازرگانی با محتوای سیاسی، امنیتی و اجتماعی، منع نقد کارکرد مسؤلان طالبان، ممنوع شدن کار با «رسانه‌های ممنوعه»، و ممنوع شدن نشر صدای زنان در رسانه‌های محلی(در هلمند) نیز به نوعی بر کارکرد تلویزیون‌ها تاثیر مخرب و منفی گذاشته است.»

در کنار اینکه طالبان در دوسال گذشته چندین رسانه را به اتهام اینکه از دستورهای این گروه پیروی نکرده‌اند مسدود کردند، مسئولان شماری از رسانه‌ها را به دلیل نادیده گرفتن فرامین صادرشده، تنبیه کرده‌اند. در گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان در این مورد آمده است: «مسؤلان رسانه‌ها یا خبرنگارانی که این دستورها را نادیده گرفته‌‌اند، تهدید یا زندانی شده‌اند و رسانه‌ها نیز با اقدام‌های تنبیهی از جمله منع فعالیت مواجه شده‌اند.»