سلامت جسمی با گذشت زمان رو به افول می‌رود. برخی‌ها نیز در معرض خطر بیماری‌های ناشی از افزایش سن قرار می‌گیرند. اما برخی دیگر، به‌علت شیوه زندگی‌شان و با وجود گذر سال‌ها، همچنان از سلامت و شادابی جسمی برخوردارند. یکی از این افراد ریچارد مورگان ۹۳ ساله است که واشنگتن‌ پست در گزارشی به بخشی از زندگی او پرداخته است.

مورگان ۹۳ ساله ۴ بار قهرمان جهان در مسابقات قایق‌رانی داخل سالن شده است، آن هم با نیرویی هوازی که در فرد ۳۰ تا ۴۰ ساله دیده می‌شود.

در شماره سال گذشته مجله فیزیولوژی کاربردی درباره تمرین‌های ورزشی، رژیم غذایی، و ساختار بدنی (فیزیولوژی) مورگان بررسی‌هایی شده است.

طبق نتایج این بررسی، ریچارد مورگان از بسیاری از جنبه‌ها نمونه فرد سالخورده‌ای با سلامت جسمی و تناسب اندام مطلوب است، اما سن حقیقی قلب و ماهیچه‌ها و ریه‌های او نصف سن واقعی‌اش است.

البته از طرف دیگر، او شخصی معمولی است که زمانی به نانوایی و تعمیر باتری مشغول بوده و حتی تا ۷۰ سالگی‌ مرتب ورزش نمی‌کرده است. توجه به تناسب اندام بعدها در زندگی‌ ریچارد آغاز شد. او تا کنون ۱۰ بار در مسابقات جهانی پارو زده و ۴ بار هم عنوان قهرمان جهان را به دست آورده است.

نکته تعجب‌آور اینجا است که آیا این ورزش هوازی دیر‌هنگام بوده است که بدن در حال پیر شدن این مرد را به اینجا رسانده است.

بس ون هورن، پژوهشگر دوره دکتری در دانشگاه ماستریخت هلند و یکی از نویسندگان تحقیق در این‌باره، می‌گوید: «برای درک پیری، باید روی افراد مسنی دقیق شویم که بسیار فعال‌اند.»

به گفته او، بسیاری از سوال‌های مربوط به بدن انسان یا فیزیولوژی بدن بی‌پاسخ مانده‌ است. یکی از سوال‌ها این است: آیا کند شدن عملکرد بدن و کاهش توده عضلانی، که بر اثر افزایش سن رخ می‌دهد، طبیعی و اجتناب‌ناپذیر است یا اینکه تا حدی به‌علت ورزش نکردن است؟

به نظر او، اگر برخی افراد قادرند در پایان سال‌های طلایی‌شان همچنان قوی و با اندامی مناسب بمانند، پس خیلی‌های دیگر نیز باید بتوانند به این هدف برسند.

به باور محققان، نکته جالب در مورد مورگان این است که او تا پیش از ۷۳ سالگی تمرین‌های ورزشی را شروع نکرده بود.

پژوهشگران مطالعه مورگان را زمانی شروع کردند که او ۹۲ سال داشت. آن‌ها قد و وزن و ترکیب بدن او را اندازه‌گیری و جزئیات رژیم غذایی او را جمع‌آوری کردند. همچنین، سوخت‌وساز و عملکرد قلب و ریه او را بررسی کردند.

سپس، محققان از او خواستند روی دستگاه پاروزنی تمرین کند. در حین تمرین، عملکرد قلب و ریه‌ها و ماهیچه‌های او را بررسی کردند.

طبق مشاهده محققان، ضربان قلب مورگان در طول آزمایش به ۱۵۳ بار در دقیقه رسید، که بسیار بیشتر از حداکثر ضربان قلب مورد انتظار برای سن او است. این ضربان قلب یکی از شدیدترین ضربان‌هایی است که تا به حال برای فردی در دهه ۹۰ زندگی‌ ثبت شده است.

محققان در این تحقیق به چند عامل مهم رسیدند:

ثبات: او هر هفته به‌طور متوسط حدود ۴۰ دقیقه در روز پارو می‌زند که معادل حدود ۳۰ کیلومتر می‌شود.

ترکیبی از تمرین‌های ملایم و متوسط و شدید: حدود ۷۰ درصد از  تمرین‌های مورگان ملایم است. ۲۰ درصد دیگر سرعت زیاد دارد، اما تحمل‌‌شدنی است، و ۱۰ درصد نهایی هم شدت پایدار دارد.

تمرین با وزنه: مورگان دو یا سه بار در هفته با وزنه‌های گوناگون تمرین می‌کند.

رژیم غذایی با پروتئین زیاد: مورگان مقدار زیادی پروتئین مصرف می‌کند. میزان مصرف پروتئین روزانه او بیشتر از توصیه‌های معمول است.

با توجه به این پژوهش، کارشناسان بر این نظرند که بدن ما در هر سنی خودش را با ورزش سازگار و هماهنگ می‌کند و ورزش نیز، در مقابل، برای ساختن بدنی مقاوم و توانا نقش حیاتی دارد.