حسن نصرالله نه‌تنها رهبر حزب‌الله، بلکه شخصیتی برازنده و بسیار مهم برای این حزب بود. حزب‌الله حسن نصرالله را به قدرت و شهرت نرساند، بلکه این حسن نصرالله بود که حزب‌الله را چه از لحاظ نظامی و چه از نظر سیاسی، به اوج قدرت و شهرت رساند. شاید برخی استدلال کنند که حسن نصرالله مانند سایر رهبران گروه‌های شبه‌نظامی وفادار به جمهوری اسلامی، دستورات رژیم ایران را اجرا می‌کرد. اما واقعیت این است که جایگاه مردمی حزب‌الله اهمیت بسیاری برای این سازمان دارد. افزون بر اینکه حسن نصرالله توانست در رهبری این حزب نقش ویژه و منحصر به‌فردی ایفا کند.
حسن نصرالله در طول ۳۲ سالی که به‌عنوان دبیرکل حزب‌الله فعالیت کرد، با برقراری روابطی پیچیده با سیاستمداران لبنانی، پوشش سیاسی مهمی برای حزب‌الله ایجاد کرد که بعید است فردی دیگر از رهبران این حزب چنین توانایی داشته باشد. رابطه او با احزاب و متحدان سیاسی در لبنان بر محور شخص او استوار بود، نه بر موقعیتش به‌عنوان دبیرکل حزب‌الله. حسن نصرالله اغلب متحدان سیاسی، روزنامه‌نگاران و شخصیت‌های برجسته امنیتی و نظامی لبنان را تحت تاثیر قرار داد. بنابراین، می‌توان گفت که با کشته شدن حسن نصرالله، حزب‌الله حمایت و پوشش سیاسی شخصیت‌های یادشده را از دست می‌دهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
کشته شدن حسن نصرالله بر جایگاه مردمی و خاستگاه این حزب هم تاثیر بسیاری خواهد گذاشت. پس از جنگ سوریه، هواداران حزب‌الله مسئولان این حزب را به فساد و سوءاستفاده از قدرت متهم می‌کردند اما تنها چیزی که آن‌ها را از قیام علیه حزب‌الله بازمی‌داشت، علاقه فراوان آن‌ها به شخص حسن نصرالله بود. در واقع، مهم‌ترین طرفداران و حامیان اصلی حزب‌الله هواداران حسن نصرالله بودند و اگر حسن نصرالله نمی‌بود، حزب‌الله هرگز از لحاظ محبوبیت مردمی به موقعیت امروز نمی‌رسید.
بسیاری از هواداران حسن نصرالله او را نه به‌عنوان دبیرکل حزب‌الله، بلکه یک پیشوای برجسته دینی می‌دانستند. در طول چند دهه گذشته، هیچ رهبری نتوانسته بود در قلب حامیانش این چنین نفوذ کند و با کشته شدن حسن نصرالله، حزب‌الله دو ویژگی و امتیاز یادشده را از دست داد.
اکنون این پرسش مطرح می‌شود که چه کسی جانشین حسن نصرالله می‌شود؟ آیا رهبر جدید می‌تواند خلا ایجاد‌شده در رهبری حزب‌الله را پر کند؟
مهم‌ترین نامزد احتمالی برای رهبری حزب‌الله، هاشم صفی‌الدین، پسرعموی مادر حسن نصرالله و پدر رضا صفی‌الدین، همسر زینب سلیمانی و داماد قاسم سلیمانی، است که پس از حمله اخیر اسرائیل به ضاحیه ارتباط با او قطع شده است. صفی‌الدین از نظر قیافه و ظاهر با حسن نصرالله شباهت بسیاری دارد. او از سال ۱۹۹۴ خود را برای جانشینی حسن نصرالله آماده می‌کرد. به همین دلیل از قم به بیروت آمد تا ریاست شورای اجرایی حزب‌الله را که به‌عنوان دولت این حزب محسوب می‌شود، بر عهده گیرد.
هاشم صفی‌الدین تحت نظارت عماد مغنیه، فرمانده سابق امنیتی حزب‌الله، فعالیت می‌کرد. او پس از حسن نصرالله مهم‌ترین شخصیت حزب‌الله محسوب می‌شود و در طول ۳۰ سال گذشته تمامی پرونده‌های حساس حزب‌الله را در دست داشته و در همه آن‌ها نقش مهمی ایفا کرده است.
هاشم صفی‌الدین با تمامی مسئولان ارشد بخش‌های اجرایی و نظامی حزب‌الله روابطی نزدیک و تنگاتنگ دارد. او که سال‌ها در حوزه علمیه قم تحصیل کرده است، با بسیاری از مقام‌های جمهوری اسلامی هم روابط بسیار خوبی دارد و تا زمانی که حسن نصرالله او را برای تصدی مسئولیت در حزب به بیروت فرا خواند، در ایران به سر می‌برد. علاوه بر آن، رضا صفی‌الدین، پسر هاشم صفی‌الدین، با زینب سلیمانی، دختر قاسم سلیمانی، ازدواج کرده است.
یک روزنامه ایرانی حدود ۱۶ سال پیش نام هاشم صفی‌الدین را به‌عنوان جانشین حسن نصرالله مطرح کرد، اما کسانی که از درون این حزب اطلاع دارند، می‌گویند که این تصمیم مدت‌ها قبل از آن تاریخ گرفته شد. بر اساس آنچه یکی از رهبران سابق حزب‌الله به الشرق‌الاوسط گفت، «دو سال بعد از انتخاب حسن نصرالله به‌عنوان دبیرکل حزب‌الله در سال ۱۹۹۲، هاشم صفی‌الدین برای جانشینی دبیرکل این حزب انتخاب شد».
آنچه شانس انتخاب هاشم صفی‌الدین را برای جانشینی حسن نصرالله افزایش می‌دهد، مسیر بسیار مشابهی است که او هم‌زمان با حسن نصرالله در راستای توسعه و تقویت این حزب پیموده است. حضور طولانی‌مدت هاشم صفی‌الدین در قم بر اندیشه‌های سیاسی او تاثیر بسیاری گذاشت. به‌عنوان مثال، او از طرفداران سرسخت اندیشه ولایت فقیه است.
هاشم صفی‌الدین در یکی از نوشته‌هایش با اشاره به تجربه روحانیون شیعه در قم و اهمیت آن در مقایسه با مکتب نجف، نوشته است: «بر خلاف انتظار عمومی در جهان اسلام، پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی زمینه را برای تحقق آرمان بزرگ آزادی در سایه اسلام را فراهم کرد». به عقیده او، «نظریه ولایت فقیه یکی از مهم‌ترین نظریات خمینی است».
اکنون آیا هاشم صفی‌الدین می‌تواند جای خالی حسن نصرالله را پرکند؟ هرچند دستیابی به این هدف عملا دشوار و دست‌نیافتنی است، با این حال برای روشن شدن واقعیت باید اندکی صبر کرد.
