هم‌زمان با تشدید تنش‌ها میان اسرائیل و حزب‌الله لبنان و تبادل آتش در دو سوی مرز، این پرسش مطرح می‌شود که این گروه شبه‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران در لبنان به چه تجهیزاتی مسلح است، به‌ویژه اینکه برای حمله چه پهپادهایی در اختیار دارد.
وب‌سایت اورشلیم پست با اشاره به اینکه «در ماه‌های اخیر، حملات هواپیماهای بدون سرنشین علیه اسرائیل مرگبارتر و جدی‌تر شده‌اند»، شرح می‌دهد که پهپادهای در اختیار حزب‌الله لبنان از چه نوعی‌اند و چگونه عمل می‌کنند.
بر اساس این گزارش، براوردها حاکی از آن است که حزب‌الله بیش از دو هزار پهپاد از انواع مختلف در اختیار دارد و همچنان هم به خرید و ساخت آن‌ها ادامه می‌دهد. این گروه نیابتی جمهوری اسلامی ایران از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون حملات پهپادی زیادی به اسرائیل انجام داده که بیشتر آن‌ها با پهپادهای کامیکازه بوده‌اند. حزب‌الله مدعی است که تعداد زیادی پهپاد با بردهای طولانی نیز در اختیار دارد که می‌توانند به تل‌آویو هم برسند.
پهپادهای رصدی
حزب‌الله انواع مختلفی از پهپادها را برای نظارت و رصد در اختیار دارد. البته از پهپادهای حزب‌الله اطلاع دقیق و کاملی در دست نیست اما احتمال داده می‌شود که این گروه علاوه بر پهپادهای کوچک که قادر به فیلمبرداری و جمع‌آوری اطلاعات‌اند، از پهپادهای کوادکوپتر تجاری هم استفاده کند.
حزب‌الله از این پهپادهای رصدی برای پرواز بر فراز پایگاه‌های ارتش اسرائیل در جلیل و جولان استفاده کرده و تاکنون دو بار فیلم گرفته‌شده به وسیله پهپادهای جاسوسی خود را منتشر کرده است.
پهپادهای انتحاری
مفهوم استفاده از پهپاد به عنوان یک سلاح کامیکازه یا انتحاری نسبتا جدید است. جمهوری اسلامی ایران و حزب‌الله ابتدا از پهپادها تنها برای نظارت استفاده می‌کردند.
هدایت یک هواپیمای بدون‌سرنشین با مهمات دشوار است، زیرا برای رها کردن بمب یا شلیک موشک از یک پهپاد وجود یک اپراتور ضروری است. در نتیجه این نوع عملیات به ارتباطات قوی و پایدار مانند ارتباط ماهواره‌‌ای نیاز دارد تا اطلاعات در زمان واقعی منتقل می‌شوند. اما از آنجا که حزب‌الله به این فناوری‌های پیشرفته دسترسی ندارد، کنترل این پهپادها برای شلیک، به حوزه دید مستقیم محدود می‌شوند. لذا راه‌حل ساده برای جمهوری اسلامی و حزب‌الله این است که خود پهپاد را به سلاحی شبیه موشک کروز تبدیل کنند.
موشک‌های کروز می‌توانند مسیر مشخصی را دنبال کنند و به هدف برسند. همین قابلیت در این پهپادها نیز وجود دارد. به این نوع پهپادها «مهمات پرسه‌زن» هم می‌گویند، زیرا نه‌تنها به سمت هدف می‌روند، بلکه می‌توانند در ناحیه‌ای مشخص پرواز کنند و مداوم اطراف هدف «پرسه» بزنند تا زمانی که فرصت مناسب برای حمله به وجود آید. یعنی برخلاف موشک‌های کروز که به سمت هدف حرکت می‌کنند، می‌توانند با الگوهای مختلف پرواز کنند و در حمله به هدف‌های مختلف انعطاف‌پذیرتر باشند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
البته پهپادهای حزب‌الله لزوما همه این قابلیت‌ها را ندارند و بعید است که بتوانند دایره‌ای پرواز کنند و پرسه بزنند، زیرا همچنان باید یک اپراتور آن‌ها را هدایت کند. از این رو، به احتمال زیاد بر اساس مسیر برنامه‌ریزی‌شده و مقصد مشخص‌شده از قبل حرکت می‌کنند.
ماموریت این پهپادها یک‌طرفه است و اگر به هدف مدنظر هم اصابت نکنند، به چیزی نزدیک آن برخورد می‌کنند؛ بنابراین باید قبل از برخورد، ساقط شوند.
شورشیان حوثی یمن و شبه‌نظامیان عراقی که تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران قرار دارند، همگی انواع مختلفی از این پهپادهای انتحاری یک‌طرفه را به دست آورده‌اند.
مرصاد۱ و مرصاد ۲
پهپادهای مرصاد بر اساس نوعی پهپادهای ایرانی به نام‌های ابابیل و مهاجر ساخته شده‌اند. حزب‌الله این نوع پهپادها را دهه‌ها پیش به دست آورد و سپس آن‌ها را برای استفاده خود ارتقا داد.
عکس‌های مرصاد عموما آن را با بدنه‌ای لوله‌ای‌شکل و بال‌های بلندتر در قسمت عقب، در مقایسه با بال‌های کوتاه‌تر در جلو، نشان می‌دهند.
پهپاد مرصاد بسته به نوع استفاده می‌تواند تا ۴۰ کیلو مهمات حمل کند و برد آن حدود ۱۲۰ کیلومتر است.
مرصاد۲ که حزب‌الله اغلب از آن استفاده می‌کند، بیشتر شبیه یک هواپیمای کوچک با دو دم است و از پهپاد ایرانی مهاجرــ۴ الگوبرداری شده است.
ابابیل
حزب‌الله از پهپادهای ایرانی مانند ابابیل نیز استفاده می‌کند. گاهی اوقات آن‌ها را بازطراحی کرده یا تغییراتی در آن‌ها داده و مدل‌های خاص خود را ساخته است. خود پهپاد ابابیل هم با به‌روزرسانی‌هایی که ایرانی‌ها در فواصل مختلف انجام داده‌اند، بسیار تغییر کرده است. یک نسخه از این پهپاد شش متر طول دارد با بال‌های بلندتر در عقب، بال‌های کوتاه‌تر در جلو و یک ملخ در انتهای بدنه، از پشت کامیون پرتاب می‌شود.
به نظر می‌رسد نوعی از این پهپاد به نام ابابیلــتی (Ababil-T) نسخه صادراتی جمهوری اسلامی ایران باشد که بعدها به مرصاد حزب‌الله و همچنین پهپاد قاصف-۱ (Qasef-1) حوثی‌ها تبدیل شد. این به معنای آن است که جمهوری اسلامی ایران توانسته است فناوری‌های نظامی خود را به گونه‌ای طراحی کند که گروه‌های وابسته به آن بتوانند خودشان هم آن‌ها را تولید کنند.
ابابیلــتی دارای برد و ظرفیت حمل مهمات مشابه مرصادی است که احتمالا حزب‌الله آن را کپی کرده است؛ به این معنی که قابلیت حمل ۴۰ کیلو مهمات دارد، برد آن بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ کیلومتر و سرعت پرواز آن تا ۳۷۰ کیلومتر در ساعت است.
«مرکز تحقیقات و آموزش آلما» اعلام کرده که این پهپاد اصلی‌ترین سلاح موجود در زرادخانه حزب‌الله است.
پهپادهای شاهد
مدل اصلی پهپادهای کامیکازه صادراتی ایران در حال حاضر شاهد‌ــ۱۳۶ است. این پهپاد حدود ۲۰۰ کیلوگرم وزن و یک کلاهک ۵۰ کیلوگرمی دارد. این پهپاد برد قابل‌توجهی دارد که تخمین زده می‌شود بیش از دو هزار کیلومتر باشد.
شاهد‌ــ۱۳۶ اولین بار ژانویه ۲۰۲۱ در یمن مشاهده و برای استفاده علیه اوکراین در جنگی که سال ۲۰۲۲ آغاز شد، به روسیه هم صادر شد. به این ترتیب، شاهد‌ــ۱۳۶ ابزار اصلی کلیدی جمهوری اسلامی ایران و دستیارانش برای اجرای عملیات تروریستی و هراس‌افکن شد.
شاهد را می‌توان با کانتینر حمل و جابه‌جا کرد و راه‌اندازی آن آسان است. طراحی نسبتا ساده و حمل‌ونقل آسان آن را برای گروه‌هایی مانند حزب‌الله ایده‌آل کرده است.
کرار و انواع دیگر پهپادهای حزب‌الله
بر اساس گزارش مرکز آلما، حزب‌الله احتمالا پهپادهای دیگری نیز در زرادخانه دو هزار پهپادی خود دارد و تخمین زده می‌شود که به احتمال زیاد مدل‌های پیشرفته دیگری مانند «مهاجر»، «شاهد»، «کرار» و «صاعقه» را نیز داشته باشد.
کرار یک پهپاد ساخت جمهوری اسلامی ایران است که بر اساس پهپاد استریکر با موتور جت آمریکایی ساخته شده است. شاید بتوان گفت پهپاد کرار نوعی «جت جنگنده فقرا» است، زیرا با اینکه نسبت به جنگنده‌های پیشرفته و با قابلیت‌های مشابه، با هزینه کمتری تولید می‌شود، ترکیبی از قابلیت‌های حمله انتحاری، پرتاب بمب و حتی شلیک موشک هوا‌به‌هوا علیه هواپیما را نیز دارد. برد آن هم نسبتا طولانی است.
حزب‌الله احتمالا در طول جنگ داخلی سوریه از آن استفاده کرده است.
شواهدی از حملات هواپیماهای بدون سرنشین به اسرائیل
تشخیص اینکه حزب‌الله یا سایر گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی ایران از چه نوع پهپادهایی علیه اسرائیل استفاده می‌کنند، همیشه آسان نیست. البته گاهی اوقات تصاویر پهپاد قبل از حمله در دسترس است. به عنوان مثال، تصویر هواپیمای بدون سرنشین حوثی‌ها که ماه ژوییه به تل‌آویو حمله کرد، در یک ویدیو مستند شد. اما همیشه این‌طور نیست و گاهی به‌دشواری می‌توان تشخیص داد که دقیقا از کدام نوع پهپاد استفاده شده است.
