روز شنبه ۲۸ مهر، عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و هاکان فیدان همتای ترکیهای او نشست خبری مشترکی برگزار کردند. این کنفرانس خبری مشترک پس از نشست دوجانبه مقامهای ارشد دو کشور، در شهر استانبول برگزار شد.
همزمان با تشدید حملات اسرائیل علیه مواضع حزبالله در لبنان و همچنین احتمال حمله تلافیجویانه اسرائيل به ایران، عباس عراقچی سفرهای منطقهای را آغاز کرده است. او پیش از ترکیه به کشورهای مصر، اردن، عمان، عراق، لبنان، قطر و عربستان سعودی سفر کرده و با مقامات این کشورها رایزنی کرده است. ترکیه آخرین مقصد سفر منطقهای عراقچی به استانبول ذکر شده است.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی شامگاه پنجشنبه به ترکیه رفت و صبح جمعه نیز در «اجلاس سازوکار همکاری منطقهای قفقاز جنوبی» موسوم به «اجلاس وزرای خارجه ۳+۳» در استانبول حضور یافت.
به گزارش رسانههای داخلی ایران، عراقچی در ادامه حضورش در استانبول، روز شنبه در کنفرانس خبری مشترک با همتای ترکیهای خود هشدار داد که «با سیاستهای اسرائیل، منطقه به بشکه باروت تبدیل شده و انفجار آن میتواند صلح و امنیت در منطقه و کل جهان را در معرض خطر قرار دهد».
وزیر خارجه جمهوری اسلامی همچنین افزود: «احتمال بروز جنگ در منطقه، یک احتمال جدی است و هیچکس در منطقه به جز اسرائيل خواهان این وضعیت نیست. ما خواهان کاهش تنشها هستیم اما همانطور که اعلام کردیم، برای هر سناریویی آمادگی لازم را داریم.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او مدعی شد که «کشورهای منطقه تاکید کردند اجازه نمیدهند از خاک و فضای آنها علیه ایران استفاده شود».
عراقچی در ادامه از انجام تلاشهایی خبر داد که اجلاس اضطراری سران سازمان همکاری اسلامی در مورد تحولات اخیر در منطقه برگزار شود.
هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، نیز در این نشست گفت که با همتای ایرانی خود درباره روابط دوجانبه رایزنی کرده و «آنکارا متعهد به افزایش تجارت بین دو کشور است.»
فیدان افزود: «اسرائیل تهدید به حمله به تاسیسات نفتی و هستهای ایران میکند. اینگونه مواضع تهاجمی، جمهوری اسلامی ایران را مجبور به برداشتن گامهای قانونی و مشروع میکند.»
او در عین حال مدعی شد که «بنیامین نتانیاهو در حال نسلکشی در غزه و بهبار آوردن ویرانی در لبنان است و میخواهد جبهههای جدیدی را در منطقه باز کرده و پای ایران را به این جنگ بکشاند.»
وزیر خارجه ترکیه با بیان این که «اسرائیل در حال نادیدهگرفتن قوانین بینالمللی است» اظهار کرد که با هیات حماس در استانبول درباره آتشبس رایزنی کرده اما «نتانیاهو تمایلی به آتشبس ندارد.»
عراقچی: اگر بخواهیم میتوانیم تنگه هرمز را ببندیم
روز شنبه همچنین بخشهایی از گفتگوی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با رسانه «المصری الیوم» منتشر شد.
او در این گفتگو تاکید کرد: «ما تهدیدی به بستن تنگه هرمز نکردیم و با وجود اینکه ایران در این زمینه توانمندی بالایی دارد، هیچگاه با پیشبینی روابط با کشورهای منطقه به این موضوع اشاره نکرده است. ضمن این که رابطه ما با عربستان سعودی بسیار خوب و در مسیر توسعه و پیشرفت است.».
اظهارات عراقچی پس از آن است که حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنهای در روزنامه کیهان، در اظهاراتی جدید گفته بود که در واکنش به شرایط منطقه، تنگه هرمز باید بسته شود.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی با هشدار درباره اینکه «احتمال این وجود دارد که شاهد غزه دوم در جنوب لبنان باشیم»، تاکید کرد: «ایران، ترکیه و کشورهای عربی میتوانند متحدان خوبی باشند، شاید یک اتحاد منطقهای تشکیل دهند که نیاز به مقدمه و مراحل آمادهسازی دارد اما معتقدیم باید در این مسیر حرکت کنیم.»
این مقام ارشد دیپلماسی جمهوری اسلامی همچنین با ادعای این که «اسرائیل به دنبال یک جنگ گسترده است» گفت: «این چیزی است که ما نمیخواهیم و به دامی که نتانیاهو انداخته، گرفتار نخواهیم شد. با این حال برای همه سناریوهای احتمالی آمادهیم و اسرائیلیها میتوانند اراده ما را آزمایش کنند.»
او راهحل دو دولتی را نیز راهکار برقراری صلح پایدار در منطقه ندانست و گفت که «صلح در منطقه تنها با حل و فصل مسئله فلسطین بر اساس دموکراسی در سرزمین های فلسطینی حاصل میشود.»
به گفته او، «در چنین دولتی همه مردم بومی فلسطین اعم از مسلمان و مسیحی دوشادوش یهودیان همزیستی میکنند و بر اساس همهپرسی، این مردم بومی، سرنوشت و آینده خود را از طریق صندوق رای دموکراتیک تعیین میکنند. اما در نهایت از هر تصمیمی که فلسطینیها به تنهایی اتخاذ کنند، حمایت میکنیم».
عباس عراقچی شامگاه پنجشنبه پس از ورود به خاک ترکیه درباره اهداف سفرهای متعددش به کشورهای منطقه گفت که این سفرها با توجه به «شرایط خطرناک خاورمیانه و تهاجمهای اسرائیل» انجام شدهاند.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی افزود که کشورهای منطقه «درک مشترکی» از خطر درگیریها در غزه و لبنان، وضعیت آوارگان و احتمال گسترش جنگ دارند.
عراقچی، بدون اشاره به جزئیات رایزنیها با مقامهای کشورهای منطقه گفت که «باید مراقبت کنیم موضوعات منطقهای به طریق مسالمتآمیز حلوفصل شود».