دبیرکل سازمان ملل متحد، در گزارش امسال خود، ضمن اشاره به سرکوب خشن معترضان توسط نیروهای امنیتی، نسبت به «نقض مکرر و فاحش حقوق بشر» در ایران، ابراز نگرانی کرد.
در گزارشی که آنتونیو گوترش به درخواست مجموع عمومی سازمان ملل روز سه‌شنبه منتشر کرده، مواردی نظیر سرکوب خشن معترضان آبان سال گذشته، اعترافات اجباری، دستگیری افراد دو تابعیتی، احکام اعدام و شکنجه و فشار بر اقلیت‌ها اشاره شده است. همچنین، نقض آزادی بیان، فشار بر کارمندان رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور، فشار و عدم اجازه مرخصی به زندانیان سیاسی طی بحران کرونا، محدودیت علیه اقلیت‌ها، تبعیض علیه زنان در ورزش و برخی دیگر از موارد، موردتوجه گزارش سازمان ملل قرار داشته است.
همچنین، «شکنجه و بازداشت‌های انبوه خودسرانه، تبعیض‌های مستمر علیه زنان، دختران و اقلیت‌ها» از دیگر موارد مورد اشاره در این گزارش بوده است.
این گزارش که بر اساس اطلاعات دریافتی از دولت ایران، رسانه‌ها، برخی سازمان‌های غیردولتی و مصاحبه‌های کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل تنظیم شده، وقایع و رخدادهای بین ماه‌های اکتبر ۲۰۱۹ تا ژوئن ۲۰۲۰ را شامل می‌شود.
اعتراضات آبان و دی
در این گزارش با اشاره به نقض حقوق بشر و سرکوب معترضان آبان و دی‌ماه، استفاده از خشونت بیش از حد و مرگبار توسط نیروهای امنیتی حکومت مورد انتقاد قرار می‌گیرد.
در گزارش سازمان ملل آمده است که این تظاهرات در اعتراض به وضعیت نا‌بسامان سیاسی و اقتصادی صورت‌گرفته است. در بخشی از گزارش آمده است که حکومت سر و ارگان‌های حیاتی معترضان را با گلوله جنگی مورد هدف قرار داده است.
اعدام در ایران
در ادامه، دبیرکل سازمان ملل از تعداد بالای اعدام‌ها و بی‌اعتنایی حکومت ایران به توصیه‌های این نهاد، انتقاد می‌کند. در گزارش فوق با اشاره به عضویت ایران در معاهدات بین‌المللی حقوق کودک، صدور احکام اعدام و مرگ برای کودکان زیر ۱۸ سال، به شدت محکوم شده و این کار مغایر با تعهدات ایران بیان می‌شود. به گفته سازمان ملل دلیل آمار بالای اعدام‌ها، پرونده‌های مواد مخدر و روابط جنسی خارج از ازدواج اما با رضایت طرفین است. اعدام در ملا عام یکی دیگر از موارد مورد اشاره در بخش اعدام‌ها در گزارش اخیر است.
دستگیری دو تابعیتی‌ها و فعالان محیط‌زیست
در بخش دیگری از گزارش یا اشاره به نام‌های مراد طاهباز، کامران قادری، باقر و سیامک نمازی و مسعود مصاحب، از دستگیری خودسرانه افراد دو تابعیتی به‌عنوان نقض حقوق بشر یاد شده است.
در ادامه آمده است که نیلوفر بیانی، فعال محیط‌زیست به دلیل همکاری با سازمان ملل محکوم شده که این موضوع بسیار نگران‌کننده است.
کرونا و زندان
دبیرکل سازمان ملل در گزارش خود اعلام می‌کند که شیوع کرونا شرایط را برای زندانیان خطرناک کرده است. عدم دسترسی زندانیان به خدمات پزشکی و بهداشتی و فشار به متهمان برای اعترافات اجباری، از دیگر موارد نقض حقوق بشر در ایران است.
واکنش دیرهنگام حکومت ایران به مسئله کرونا و انتشار آمارهای غیرواقعی و ناهماهنگ، از نظر سازمان ملل، دلیل اصلی شیوع گسترده کرونا در ایران و زندان‌ها است.
در پایان گزارش، مجدداً به حکومت ایران توصیه شده تا حکم اعدام را از قوانین خود حذف کند و ضمن احترام به حق آزادی بیان و تجمع و تأمین امنیت اعتراضات، کلیه بازداشت شده‌های اعتراضات سال گذشته را آزاد کند.
همچنین از جمهوری اسلامی ایران خواسته شده تا حقوق اولیه متهمان، وکلا، روزنامه نگاران، فعالان حقوق بشر، فعالان حوزه کارگری و ... را رعایت کند و متهمانی که به دلیل عقیده متفاوت در زندان به سر می‌برند را فوراً آزاد کند.
