افزایش قیمت‌ها و تورم افسارگسیخته در ایران موضوع جدیدی نیست. سال‌ها است که نمایندگان مجلس و کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری با شعار مربوط بهبود وضع اقتصادی روی کار می‌آیند اما نه تنها وضعیت اقتصادی مردم ایران بهتر نمی‌شود، بلکه گرانی روز‌به‌روز بر قشرهای مختلف اجتماعی فشار بیشتری وارد می‌کند. سختی‌های ناشی از فشار اقتصاد حتی بر مسئولان هم پوشیده نیست؛ آن‌ها ممکن است در سخن بگویند که وضعیت رو به بهبود است اما خود به خوبی می‌دانند که تعداد زیادی از مردم ایران زیر خط فقر قرار گرفته‌اند.
در جدیدترین اظهارنظر مسئولان جمهوری اسلامی ایران درباره وضعیت وخیم اقتصادی مردم، مرتضی بختیاری، رئیس کمیته امداد، گفته است: «تورم و مشکلات اقتصادی فشار زیادی به مردم وارد کرده است و مراجعات زیادی داریم. در تلاشیم ولو در کوتاه‌مدت، از مراجعه‌کنندگانی که به کمک‌های موردی نیاز دارند حمایت کنیم؛ اما افرادی که می‌خواهند تحت پوشش قرار بگیرند، باید بررسی شوند.»
رئیس کمیته امداد با اظهار رضایت از تحت حمایت قرار گرفتن تعداد بیشتری از افراد نیازمند، به ایسنا گفته است: «پرونده همه پشت نوبتی‌ها بررسی شده است و مستمری پرداختی و حمایت از آن‌ها شروع می‌شود.»
در عین حال، یکی دیگر از مسئولان کمیته امداد هم از کمک مردم به نیازمندان ابراز خرسندی کرده است. علیرضا عسگریان، معاون توسعه مشارکت‌های مردمی کمیته امداد، با اشاره به کمک‌های مردمی در جریان پویش «شور عاطفه‌ها» گفته است: «مردم ۴۱۳ میلیارد تومان به صورت نقدی و غیرنقدی به دانش‌آموزان نیازمند کمک کردند. میزان کمک‌های نقدی نسبت به سال گذشته ۹۰ درصدی رشد داشته و به ۳۶ میلیارد تومان رسیده است.»
با این حال، عسگریان به تعداد کودکان بازمانده از تحصیل هیچ اشاره نکرده است. او همچنین از اینکه تعداد دانش‌آموزان نیازمند به کمک‌های مردمی در ایران بیشتر شده هم سخنی به میان نیاورده است. او حتی به این حقیقت که شرایط بد اقتصادی خانواده کودکان بازمانده از تحصیل، آن‌ها را روانه بازار کار کرده و کمک‌های ناچیز مردمی نمی‌تواند با افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها رقابت کند، هم هیچ اشاره‌ای نکرده است.
گرانی‌ها در ایران همچنان ادامه دارد
مقایسه انواع قیمت‌ها در ایران در مدت یک سال گذشته نشان می‌دهد که این نمودار همچنان با روند صعودی در حال حرکت است. از قیمت لوازم خانگی، هزینه رفت‌وآمد، موارد مربوط به بهداشت و درمان، آموزش، سفر و زیبایی که بگذریم، آنچه خانواده‌ها به هیچ وجه نمی‌توانند نادیده بگیرند، قیمت موادغذایی است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در حالی که پیش از این، فقط قشر ضعیف جامعه برای تهیه برخی موادغذایی مشکل داشت، حالا قشر متوسط هم ناچار است هر روز بر بسته‌های خوراکی بیشتری برچسب تجملاتی بزند و آن‌ها را از سبد خریدش حذف کند. سفره غذایی ایرانی‌ها به طور مداوم در حال کوچک‌تر شدن است و روز‌به‌روز اقلام بیشتری از آن بیرون می‌افتند.
داده‌های مرکز آمار ایران که وضعیت قیمت‌ها و تورم در ایران را از شهریور ۱۳۹۹ تا شهریور ۱۴۰۰ بررسی کرده است، نشان می‌دهد که قیمت اقلام خوراکی و اساسی در یک سال گذشته به‌شدت افزایشی بوده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده در این سامانه، تغییرات قیمت موادغذایی ضروری خانواده‌ها در طول یک سال به این شرح است:
- رشد ۵۶ درصدی قیمت برنج؛ برنج ایرانی درجه ۱ در یک سال گذشته ۵۵.۷ درصد رشد قیمت داشته است. فقط در ماه شهریور ۱۴۰۰، قیمت این کالای اساسی ۱۱.۲ درصد بیشتر شده است
- رشد ۶۸ تا ۱۰۸ درصدی قیمت لبنیات؛ در این گروه که اقلامی نظیر کره، شیر، ماست و پنیر قرار دارند، افزایش قیمت‌ها از ۶۸ تا ۱۰۸ درصد ثبت شده است.
- رشد ۶۳ درصدی قیمت گوشت قرمز؛ آمار نشان می‌دهد که در یک سال گذشته قیمت هر کیلو گوشت گوساله ۶۳ درصد بالا رفته است. بهای گوشت گوسفند هم روند افزایشی داشته و ۳۵ درصد رشد را ثبت کرده است.
- رشد ۶۳ درصدی قیمت مرغ؛ بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، قیمت مرغ در یک سال گذشته ۶۳ درصد بیشتر شده است.
- رشد قیمت سایر محصولات خوراکی؛ میوه و سبزی، حبوبات و دیگر اقلام خوراکی هم از قافله افزایش قیمت عقب نمانده‌اند؛ به طوری که برای گوجه‌فرنگی ۱۲۲ درصد، پیاز ۱۰۲ درصد، سیب‌زمینی ۶۸ درصد و رب گوجه‌فرنگی ۳۹ درصد رشد قیمت ثبت شده است. شکر نیز ۷۲ درصد، چای خارجی ۶۱ درصد، سیب ۴۶ درصد، موز ۲۷ درصد، لوبیاچیتی ۶۴ درصد و عدس ۵۴.۷ درصد افزایش قیمت داشته‌اند.
نگاهی به این گرانی‌های افسارگسیخته نشان می‌دهد با اینکه یکی از وعده‌های مهم ابراهیم رئیسی هنگام تصدی دولت جدید، کنترل قیمت‌ها و مهار تورم بوده، این وعده هنوز محقق نشده و افزایش قیمت‌ها پای تعداد بیشتری از مردم ایران را به کمیته امداد باز کرده است.
ابراهیم رئیسی که برای کنترل قیمت‌ها شعارهای زیادی داده بود، بعد از روی کار آمدن، با شدت گرفتن بحران کرونا مواجه شد. این موضوع می‌توانست برای اینکه چرا هنوز در کنترل اوضاع اقتصادی موفقیتی نداشته است، بهانه خوبی باشد اما عملکرد او در زمینه کنترل همه‌گیری هم ناکام بوده است. در واقع او در طول مدت ریاست‌جمهوری خود به جز چند سفر استانی و انواع اشتباهات لفظی و کلامی هنوز دستاورد دیگری نداشته است؛ نه در مهار کرونا و نه در مهار قیمت‌ها.
