ظهر روز پنجشنبه بیش پنج هزار دوربین نظارتی شهرداری تهران از دسترس خارج، چند ساعت بعد یک تیم ۱۶۲ صندوق امانات بانک ملی این شهر را خالی و پس از پایان این عملیات هم سامانه چک گذرنامه فرودگاه بینالمللی «امام خمینی» به طور بیسابقهای دچار «اختلال» شد.
شروع همه این اتفاقات به ظاهر مستقل و غیرمرتبط با یکدیگر، از ظهر روز پنجشنبه ۱۲ خرداد با حمله به مرکز فنآوری اطلاعات شهرداری تهران و از دسترس خارج شدن دوربینهای نظارتی مستقر این نهاد در شهر تهران آغاز شد.
شهرداری تهران هم خبر این حمله را تائید کرد و بعد گزارشهایی منتشر شد که به کارکنان شهرداری دستور داده شده بود از روشن کردن کامپیوتر محل کار خودداری کنند.
شهرداری درباره جزئیات این حملات توضیح بیشتری نداد و مشخص نکرد کدام دوربینهای نظارتی و ترافیکی نصب شده در شهر تهران در جریان این حمله از دسترس خارج شده است.
مقامهای شهرداری در عین حال گفتهاند اطلاعات این دوربینها به سرقت نرفته و تنها در کار این دوربینها اختلال ایجاد شده است.
سازمان مجاهدین خلق هم مسئولیت این حمله را برعهده گرفته، اما مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، «موساد» را مسئول این حمله معرفی کرده است.
چمران گفته است این سازمان اطلاعاتی اسرائیل با همکاری سازمان مجاهدین خلق «قصد اختلال در سیستم شهرداری را داشتند که موفق به انجام کامل آن نشدند».
آنطور که از ادعاهای مقامهای شهرداری و شورای شهر پیداست، هدف این حملات سایبری در درجه نخست اختلال در دوربینهای نظارتی و زیرساختهای فنآوری شهرداری تهران بوده و اطلاعات ویژهای به سرقت نرفته است.
این حمله اگر دوربینهای نظارتی و ترافیکی شهرداری تهران در محدوده دانشگاه تهران و خیابانهای اطراف شعبه «ممتاز» این بانک را از دسترس خارج کرده باشد، کار برای کارآگاهان پلیس و سایر نهادهای امنیتی برای شناسایی عاملان سرقت از ۱۶۲ صندوق امانی موجود در این شعبه را سختتر خواهد کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سارقانی که با از دسترس خارج شدن دوربینهای نظارت شهری و با «تجهیزات پیشرفته»، وارد ساختمان بانک ملی شدند، با خیال راحت اول رمز گاوصندوق مرکزی را باز کردند و بعد به هزار صندوقی دسترسی یافتند که بنابر اعلام مقامهای بانک ملی تنها ۲۵۰ عدد آن در اختیار مردم قرار داشت.
به گفته این مقامها، این ۲۵۰ صندوق مدنظر سارقان بوده که توانستهاند ۱۶۲عدد آنها را در کمتر از ۲۴ ساعت باز و محتوای آن را با خود ببرند.
حسن مونسان، عضو هیئت مدیره بانک ملی روز چهارشنبه ۱۸ خرداد این مطلب را بیان کرد، اما حاضر نشد توضیح دهد در شرایطی که بانک ملی هم از محتوای این ۲۵۰ صندوق اطلاعی ندارد، سارقان چطور پی بردهاند که فقط صندوقهایی را باز کنند که در اختیار مشتریان بوده و در آنها طلا و پول نگهداری میشده است.
مونسان درباره ۷۵۰ صندوق دیگر هم توضیحی نداد که در زمان سرقت در اختیار بانک بوده یا سایر نهادهای حقوقی کلید آنها را در اختیار داشتهاند.
او همچنین سارقان را «افراد متخصص، متبحر و کار کشتهای» خواند که «توانستهاند سیستمهای امنیتی بانک را از کار بیندازند.»
این مقام بانک ملی همچنین خبر داد تمامی کارکنان شعبه «ممتاز» در سر کار خود حاضر هستند و کارمندی هم متواری نشده که با این خبر، فرضیه همکاری کارکنان بانک با سارقان تا این لحظه به اثبات نرسیده است.
پرونده صندوق امانات شعبه «ممتاز» بانک ملی در تهران زمانی پیچیدهتر میشود که سارقان به تمام دوربینها و مخازن ضبط تصاویر هم دسترسی داشتهاند و توانستهاند این اطلاعات را هم به سرقت ببرند.
قرائن و شواهد تا اینجا نشان میدهد سارقان با یک برنامهریزی دقیق، اطلاعات جامع و ابزارهای پیشرفته توانستهاند در یکی از شلوغترین مناطق تهران که فاصله چندانی با بسیاری از نهادهای سیاسی و انتظامی ندارد، عملیات خود را اجرا کنند.
آنطور که جمعبندی گزارشها نشان میدهد سارقان از شامگاه پنجشنبه تا عصر جمعه توانستهاند ۱۶۲ صندوق را باز کنند و با وجود آنکه روزهای شنبه و یکشنبه نیز در ایران تعطیل بوده و آنها فرصت داشتند تا صندوقهای دیگری را باز کنند، اما از ادامه کار دست کشیده و احتمالا عصر جمعه از بانک خارج شدهاند، روزی که اعلام شد سامانه چک گذرنامه فرودگاه بینالمللی «امام خمینی» دچار اختلال شده است.
پلیس هم با تائید این خبر اعلام کرد این سامانه به واسطه متصل نبودن به اینترنت، هک نشده بود و تنها در اتفاقی «نادر» یکی از سرورهای آن با نقص سخت افزاری مواجه شد که پس از مدتی این مشکل رفع شد.
تواتر زمانی هک دوربینهای نظارتی شهر تهران، سرقت تاریخی از صندوق امانات بانک ملی (همراه با سرقت دوربین و سرورهای بانک) و این آخری نقص در سامانه چک گذرنامه فرودگاه «خمینی» نشان از ضعف اساسی در سیستمهای امنیتی و حفاظتی در ایران دارد که نقص و ضعف آن پیشتر و بارها با حملات اینترنتی و فیزیکی به نمایش درآمده است.