آرمن گریگوریان، دبیر شورای امنیت ارمنستان، شامگاه چهارشنبه، ۱۴ سپتامبر، در یک مصاحبه تلویزیونی از توافق آتشبس میان ایروان و باکو خبر داد و گفت که این آتشبس از ساعت ۸ شب چهارشنبه اجرایی شد. در درگیریهای روزهای اخیر دستکم ۱۵۵ نیروی نظامی دو کشور کشته شدند.
چند ساعت پیش از اینکه دبیر شورای امنیت ملی ارمنستان توافق آتشبس را اعلام کند، وزارت دفاع این کشور نیز بدون اشاره به توافق، اعلام کرده بود که درگیریها در مناطق مرزی متوقف شدهاند.
آتشبس میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان پس از دو روز درگیری شدید و بیسابقه طی دو سال گذشته، اعلام شد.
مقامهای ارمنستان باکو را به تجاوز بیدلیل به خاک این کشور متهم کردهاند و مقامهای جمهوری آذربایجان میگویند که به اقدامهای تحریکآمیز ایروان پاسخ دادهاند.
به گفته نخستوزیر ارمنستان، طی درگیریهای روزهای گذشته ۱۰۵ سرباز ارمنی کشته شدهاند. جمهوری آذربایجان نیز کشته شدن ۵۰ نیروی نظامی کشورش را تایید و اعلام آمادگی کرد که اجساد ۱۰۰ سرباز ارمنی را به صورت یکجانبه به ایروان تحویل دهد.
ارمنستان و جمهوری آذربایجان که قبلا بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بودند، از سالها پیش سر منطقه قرهباغ با یکدیگر اختلاف دارند. این منطقه اکنون بخشی از خاک جمهوری آذربایجان است اما تا سال ۱۹۹۴، تحت کنترل کامل ارمنیها بود.
جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۲۰ طی یک جنگ ششهفتهای، بخشهای وسیعی از قرهباغ کوهستانی را تصرف کرد. در این درگیریها که با میانجیگری روسیه خاتمه یافت، بالغ بر شش هزار نفر کشته شدند و مسکو پس از آن، دو هزار سرباز حافظ صلح را در منطقه مورد مناقشه مستقر کرد.
نخستوزیر ارمنستان روز چهارشنبه گفت که نیروهای جمهوری آذربایجان از زمان آغاز جنگ ۱۰ کیلومترمربع از اراضی ارمنستان را تصرف کردهاند. او در عین حال تاکید کرد که مداخله نظامی تنها راهحل موجود نیست، زیرا گزینههای سیاسی و دیپلماتیک نیز وجود دارند.
او در مجلس گفت که دولت بر اساس معاهده دوستی بین کشورها، از روسیه حمایت نظامی و از سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) کمک درخواست کرده است. پاشینیان با برشمردن روسیه و سازمان پیمان امنیت جمعی به عنوان متحدان ارمنستان، افزود: «در پیمان امنیت جمعی آمده است که تجاوز به یک عضو تجاوز به همه است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او تاکید کرد که ارمنستان آماده است در یک «معاهده صلح»، تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان را به رسمیت بشناسد، مشروط بر اینکه این کشور از کنترل مناطقی در ارمنستان که نیروهایش تصرف کردهاند، صرفنظر کند.
برخی از مخالفان امضای این سند را نشانهای از آمادگی پاشینیان برای تسلیم شدن به خواستههای جمهوری آذربایجان و به رسمیت شناختن حاکمیت آن بر قرهباغ کوهستانی میدانند. پاشینیان در واکنش به این انتقادها گفت: «میخواهیم سندی را امضا کنیم که به خاطر آن بسیاری از مردم به ما انتقاد میکنند و ما را خائن خطاب میکنند. حتی ممکن است تصمیم بگیرند ما را از قدرت برکنار کنند؛ اما اگر ارمنستان در نتیجه آن صلح و امنیت پایدار به دست آورد، سپاسگزار خواهیم بود.»
به گزارش آسوشیتدپرس، روز چهارشنبه هزاران معترض ارمنی به خیابانهای ایروان آمدند و نخستوزیر ارمنستان را به دلیل تلاش برای راضی کردن جمهوری آذربایجان به خیانت متهم کردند و خواستار کنارهگیری او شدند.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه و رهبران دیگر اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی اواخر روز سهشنبه تلفنی، درباره وضعیت کنونی گفتوگو کردند و خواستار توقف سریع درگیریها شدند. پوتین قرار است روز جمعه با الهام علیاف، رئیسجمهوری آذربایجان در سمرقند ازبکستان دیدار کند؛ جایی که هر دو در نشست سران سازمان همکاری شانگهای حضور دارند. دولت ارمنستان اعلام کرد که پاشینیان به دلیل اوضاع کشور در این اجلاس شرکت نخواهد کرد.
روسیه با ارمنستان که میزبان پایگاه نظامی روسیه است، روابط اقتصادی و امنیتی قوی دارد اما با جمهوری آذربایجان نفتخیز نیز همکاری میکند. برخی ناظران شروع جنگ را تلاشی از سوی جمهوری آذربایجان برای وادار کردن مقامهای ارمنستان به اجرای سریعتر برخی از مفاد توافق صلح ۲۰۲۰، مانند باز کردن کریدورهای حملونقل از طریق خاک این کشور، میدانند.
در واشنگتن، گروهی از قانونگذاران حامی ارمنستان با دولت جو بایدن لابی کردهاند. آدام شیف، رئیس بانفوذ دموکرات کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان آمریکا، و چهار تن دیگر از اعضای کنگره از کاخ سفید و وزارت خارجه خواستند اقدامهای جمهوری آذربایجان را بهصراحت محکوم و هرگونه کمک به این کشور را متوقف کند.