علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی که در راس هیئتی امنیتی، سیاسی و اقتصادی در سفری یک‌روزه به امارات متحده عربی رفته است، در ابوظبی، پایتخت این کشور، با شیخ طحنون بن‌زاید آل‌ نهیان، همتای امارتی‌ خود، دیدار و گفت‌وگو کرد.

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا شمخانی در این دیدار ادعای «راهبرد تغییرناپذیر» جمهوری اسلامی در زمینه همکاری با همسایگان را مطرح کرد و گفت: «برای برون‌رفت از چالش‌های موجود که تداوم آن به نفع هیچ کشوری در منطقه نیست باید همکاری و هم‌گرایی جایگزین خصومت و واگرایی شود.»

شمخانی وجود اختلاف و بی‌اعتمادی میان کشورهای حوزه استراتژیک خلیج‌فارس را مانع جدی برای توسعه اقتصادی منطقه عنوان کرد و گفت: «باید با گفت‌وگو، تعامل و گسترش همکاری‌های سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی ضمن جلوگیری ایفای نقش غیرسازنده بیگانگان، برای افزایش امنیت، آرامش و رفاه مردم منطقه تلاش کنیم.»

دبیر شورای عالی امنیت ملی تبادل ظرفیت‌های اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری را از اصلی‌ترین اولویت‌های جمهوری اسلامی ایران در روابط با همسایگان عنوان کرد و افزود: «با توجه به بسترهای مناسبی که از یک سال قبل برای توسعه روابط ایران و امارات ایجاد شد، این سفر را آغازی معنا‌دار برای وارد شدن دو کشور به مرحله‌ای جدید از مناسبات سیاسی، اقتصادی و امنیتی می‌دانم.»

بر مبنای این گزارش، مشاور امنیت ملی امارات نیز در این دیدار توافق جمهوری اسلامی و عربستان را تبریک گفت و آن را در گسترش صلح، ثبات و امنیت پایدار منطقه موثر دانست.

او همچنین ابراز امیدواری کرد، سفر شمخانی به ابوظبی به نقطه عطفی در روابط دو کشور منجر شود.

سفر علی شمخانی به امارات متحده عربی در روز پنجشنبه ۲۵ اسفند و در حالی انجام شد که از توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی با میانجیگری چین کمتر از یک هفته می‌گذرد.

تهران و ریاض روز ۱۹ اسفند (۱۰ مارس) در بیانیه‌ای مشترک با پکن، برای از سرگیری روابط دوجانبه و بازگشایی سفارتخانه‌هایشان توافق کردند.

محمد تقی، تحلیلگر مسائل سیاسی در امارات متحده عربی، در گفت‌وگو با شبکه الحره گفت که سفر شمخانی به دعوت مشاور امنیت ملی امارات و در پاسخ به سفر او در اواخر ۲۰۲۱ به تهران است. او در ادامه، به هیئت همراه علی شمخانی در این سفر اشاره کرد و گفت که این نشان می‌دهد «تهران به دنبال گشودن افق‌های گسترده‌تری برای همکاری در زمینه‌های اقتصادی و دیپلماتیک با امارات است».

دبیر شورای عالی امنیت ملی هنگام ترک تهران به مقصد ابوظبی به خبرگزاری دولتی ایرنا گفت که نگاه دولت سیزدهم به همکاری‌های منطقه‌ای که در «چارچوب دیپلماسی همسایگی» پیگیری می‌شود، ایجاد «منطقه قوی» است.

در حالی‌ که کشورهای منطقه به‌تناوب جمهوری اسلامی را به «تنش‌آفرینی» و ایجاد «التهاب» محکوم کرده‌اند، علی شمخانی مدعی شد همه کشورهای منطقه باید به این باور برسند که تنها با تلاش برای ایجاد منطقه قوی می‌توانند به ثبات و امنیت پایدار دست پیدا کنند.

دبیر شورای عالی امنیت ملی همچنین درباره «شکل‌گیری تحولات جدید در روابط دو و چندجانبه» ابراز امیدواری کرد و در خصوص روابط تهران و ابوظبی گفت: «اشتراک‌های اقتصادی، سیاسی و امنیتی متعددی میان دو کشور وجود دارد که لازم است برای تقویت آن، میان مقام‌های عالی ایران و امارات متحده عربی رایزنی مستمر ادامه داشته باشد.»

علی شمخانی در سفر به ابوظبی علاوه بر دیدار با شیخ طحنون بن‌ زاید آل‌ نهیان، با برخی دیگر از مقام‌های این کشور نیز دیدار و گفت‌وگو می‌کند.

فرمانده سابق سپاه پاسداران و نماینده علی خامنه‌ای در شورای عالی امنیت ملی طی هفته‌های اخیر نقشی فعالانه‌تر ایفا کرده است. او هفته گذشته نیز مذاکرات جمهوری اسلامی و عربستان سعودی را مدیریت کرد.

روزنامه اعتماد پیش‌تر درباره سفر شمخانی به ابوظبی نوشته بود که این سفر با هدف «پیشبرد و سازماندهی همکاری‌های منطقه‌ای و راه‌حل‌هایی برای رفع تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی» انجام می‌شود. در این گزارش، به نقل از منابع مطلع آمده بود که یافتن راه‌حل‌هایی برای رفع تحریم‌ها و توافق هسته‌ای از موضوع‌های سفر شمخانی به امارات متحده عربی است.

سایت نورنیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، نیز گزارش داد که هدف از سفر شمخانی به امارات متحده عربی «حل‌وفصل چند پرونده مهم امنیتی و اقتصادی» است.

به‌ نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران قصد دارد برای حل بحران ارزی خود دست‌ به‌ دامان امارت متحده عربی شود. به خصوص اینکه پس از اجرای دستورالعمل‌های جدید بانکی ایالات‌ متحده آمریکا، انتقال ارز از عراق به ایران هم ناممکن شده است.

بنابر اعلام رسانه‌های داخلی، در این سفر محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی، رئیس سازمان اطلاعات خارجی وزارت اطلاعات و دستیار وزیر امور خارجه در امور کشورهای حوزه خلیج‌فارس، علی شمخانی را همراهی می‌کنند.

روابط جمهوری اسلامی ایران و امارات متحده عربی، پس از حمله گروه‌های وابسته به حاکمیت به سفارت عربستان در تهران و قطع روابط میان این دو کشور به‌تیرگی گرایید. به‌ طوری‌ که این شریک راهبردی عربستان سعودی نیز سفیر خود را از تهران فراخواند.

با این حال سفارت امارات متحده عربی تابستان امسال به‌طور رسمی از سرگیری کار سفارت این کشور در تهران را پس از شش سال تایید کرد.

دولت ابراهیم رئیسی ادعا می‌کند که برای برقراری روابط با کشورهای هم‌جوار با تاکید بر «همسایه محوری» تلاش می‌کند اما شواهد آشکار می‌کند که جمهوری اسلامی ایران از برقراری رابطه میان کشورهای منطقه و اسرائیل به‌شدت خشمگین است.

پس‌ از اینکه کشورهای عربی در چارچوب پیمان ابراهیم، اسرائیل را به رسمیت شناختند، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران به این موضوع واکنش نشان داد و رهبران کشورهای عربی را به «ملتفت» نبودن و «نفهمیدن» متهم کرد و با طرح این ادعا که اسرائیل آن‌ها را «استثمار» می‌کند، گفت: «این دولت‌های عربی که با صهیونیست‌ها دست دادند و مصافحه کردند و روبوسی کردند و جلسه گذاشتند، هیچ سودی نخواهند برد از این کار. جز ضرر برایشان چیز دیگری ندارد.»