در حالی که عربستان سعودی میزبان مذاکرات به منظور برقراری آتشبس میان طرفهای درگیر در سودان است، نبرد میان ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع در خارطوم شدت گرفته است.
بر اساس گزارشها، درگیریهای مسلحانه و حملات هوایی از نخستین ساعات بامداد یکشنبه ۱۷ اردیبهشت (هفتم آوریل) و در چهارمین هفته خشونتها، خارطوم، پایتخت سودان، را فرا گرفته است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، تعداد تلفات ناشی از خشونتهای خونین میان ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع که از ۱۵ آوریل تاکنون ادامه دارد، به بیش از ۷۰۰ کشته و هزاران مجروح رسیده است. بنا به اعلام اتحادیه پزشکان سودان، ۴۷۹ نفر از کشتهشدگان این درگیریها غیرنظامیاند.
علاوه بر خروج شهروندان کشورهای خارجی از سودان، صدها هزار نفر نیز در داخل این کشور جابجا شده یا به کشورهای همسایه گریختهاند. سازمان ملل در مورد تشدید بحران انسانی و خطر قحطی در سودان هشدار داده است.
در حالی که جتهای جنگنده ارتش مواضع نیروهای پشتیبانی سریع را بمباران میکنند، ساکنان وحشتزده خارطوم با وجود کمبود شدید آب، غذا، دارو و سایر مایحتاج اولیه، در خانههایشان سنگر گرفتهاند.
همزمان، مذکرات در جده بر سر آتشبس میان طرفهای متخاصم در سودان از روز شنبه در جریان است. مذاکراتی که به گفته نبیل عبدالله، سخنگوی ارتش سودان، بیشتر به دنبال بررسی چگونگی اجرای صحیح آتشبس با هدف ارسال کمکهای بشردوستانه به آسیبدیدگان است. در همین حال، ژنرال محمد حمدان، فرمانده نیروهای پشتیبانی سریع در توییتر پیام داده است که از این آتشبس استقبال میکند.
ریاض و واشنگتن روز شنبه در بیانیهای مشترک، از دو طرف خواستند با در نظر گرفتن منافع مردم سودان، برای رسیدن به یک آتشبس پایدار و توقف درگیریهای نظامی، این مذاکرات را جدی بگیرند. ژنرالهایی که رهبری طرفهای متخاصم را برعهده دارند، یکدیگر را به خاطر این خشونتها مقصر میدانند. آنها همچنین یکدیگر را به نقض آتشبس متهم میکنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در همین حال به نظر میرسد جامعه جهانی در زمینه آتشبس اشتراک نظر چندان روشنی ندارد. خبرگزاری فرانسه به نقل از آلی ورجی، تحلیلگر سودانی از دانشگاه گوتنبرگ، نوشت: «مخرج مشترک جامعه بینالملل توقف خصومتها است اما در مورد آنچه ورای این هدف اولیه باید انجام شود، اشتراک نظری وجود ندارد.»
اعلام آتشبس جدید در سودان نیازمند رویه قابل اتکایی است که بتواند ضمن راستیآزمایی نقض آتشبس، ضمانت اجرایی آن را تضمین کند؛ اما با شدت گرفتن درگیریها در سودان و نقض پیدرپی آتشبس که در هفتههای گذشته بارها تمدید شد، امیدها برای فرو نشاندن شعلههای این خصومت کمرنگ شده است و بیم آن میرود که این خصومتها سودان را به ورطه یک جنگ داخلی تمامعیار و یک فاجعه عظیم انسانی بکشاند.
علاوه بر خارطوم، طرفین در تلاشاند برتری نظامی خود را در دیگر مناطق این کشور از جمله دارفور هم اثبات کنند.
رویارویی طرفهای درگیر در خارطوم منطقه به منطقه متفاوت است. در برخی مناطق، نیروهای ارتش غلبه دارند و در برخی مناطق دیگر برتری با نیروهای پشتیبانی سریع است.
چابکی نیروهای پشتیبانی سریع و برتری تجهیزاتی ارتش عملا حاکی از آن است که هیچ یک از آنها نمیتوانند بهراحتی بر دیگری غلبه کنند؛ آنچه راه را برای جنگی فرسایشی هموار میکند و بیثباتی بیشتری را برای این منطقه بالقوه بحرانی جهان به همراه خواهد داشت.
ارتش به فرماندهی ژنرال عبدالفتاح البرهان نیروی هوایی و نزدیک به ۱۰۰ سرباز را در اختیار دارد. نیروهای پشتیبانی سریع که از میان شبهنظامیان جنجوید، متهم به جنایات جنگی در دارفور، سربرآوردهاند هم از ترفندهای چریکی بهره میبرد. به گزارش موسسه بینالمللی مطالعات راهبردی، نیروهای پشتیبانی سریع حدود ۴۰ هزار جنگجو در اختیار دارند. این در حالی است که ناظران این تعداد را تا ۱۰۰ هزار نفر تخمین زدهاند.
ژنرال عبدالفتاح البرهان، فرمانده ارتش سودان، و ژنرال محمد حمدان، معروف به حمدتی، فرمانده گروه شبهنظامی موسوم به نیروهای پشتیبانی سریع که روزگاری در جریان کودتای اکتبر ۲۰۲۱، با همکاری یکدیگر یک دولت غیرنظامی را سرنگون کردند، حالا از میانه ماه آوریل ۲۰۲۳ درگیر جنگی شدهاند که انتقال دموکراتیک قدرت را از مسیر خود خارج کرده است. از عمده اختلافهای این دو روند و نحوه ادغام این گروه شبهنظامی در ارتش سودان است.