مقام‌های دولت روسیه و ایران گفتند که نشست چهارجانبه معاونان وزیران خارجه ایران، ترکیه، روسیه و سوریه «با محوریت عادی‌سازی روابط آنکارا-دمشق» چهارشنبه آینده در شهر آستانه در قزاقستان برگزار خواهد شد.

 میخاییل بوگدانوف، نماینده ویژه ولادیمیر پوتین- رئیس‌جمهور روسیه- در امور غرب آسیا و کشورهای آفریقایی، گفت که هیئت روسی روز سه‌شنبه ۲۰ ژوئن (۳۰ خرداد) عازم شهر آستانه در قزاقستان خواهد شد تا از روز چهارشنبه ۲۱ ژوئن (اول تیر) در نشست معاونان وزیران خارجه ایران، ترکیه، روسیه و سوریه با محوریت عادی‌سازی روابط ترکیه و سوریه شرکت کند.

نماینده ویژه ولادیمیر پوتین در امور غرب آسیا و کشورهای آفریقایی تاکید کرد که «طرح روسیه در خصوص نقشه راه آماده است» و اجلاس کارشناسان کشورهای روند آستانه با هدف «مشورت با شریکان و پیشبرد» این طرح است.

بوگدانوف ابراز امیدواری کرد که «در مذاکرات آستانه پیشرفت جدی» برای عادی‌سازی روابط ترکیه و سوریه حاصل شود.

نشست‌های روند آستانه، شامل «نشست چهارجانبه روسیه، ایران، ترکیه و سوریه»، اولین بار در جریان جنگ سوریه در ژانویه ۲۰۱۷ در شهر آستانه در قزاقستان برگزار شد. روسیه و ایران و ترکیه که هر سه در سوریه حضور نظامی داشتند در ادامه نشست‌های آستانه تلاش‌هایی برای ایجاد مناطق کاهش نزاع، توافق ادلب، و ایجاد کمیته قانون اساسی کرده بودند.

نشست چهار کشور ایران، ترکیه، روسیه و سوریه در چهارشنبه آینده در ادامه نشست چهارجانبه‌ای موسوم به «کشورهای روند آستانه» است که مولود چاووش‌ اوغلو، وزیر خارجه وقت ترکیه، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، و فیصل المقداد، وزیر خارجه سوریه، در روز ۱۰ مه ۲۰۲۳ (۲۰ اردیبهشت) در مسکو برگزار کردند.

پس از نشست اردیبهشت وزیران خارجه ترکیه، روسیه، ایران و سوریه، این چهار کشور اعلام کردند که اقدام به تهیه «یک نقشه‌ راه برای بهبود روابط ترکیه و سوریه» خواهند کرد.

خبرگزاری رسمی ترکیه تی‌آر‌تی پس از نشست اردیبهشت وزیران خارجه چهار کشور اعلام کرده بود که «مقرر شده است که کمیته‌ای چهار نفره با حضور معاونان وزیر خارجه، وزارت دفاع و اطلاعات به‌عنوان نهادهای مربوط تشکیل شود تا نقشه راه بهبود روابط ترکیه و سوریه تهیه و روند آن» به‌تدریج پیش رود.

در همین حال، علی اصغر خاجی، دستیار ارشد وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در امور ویژه سیاسی، نیز پس از دیدار روز ۲۲ خرداد در دمشق با بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، به‌طور جداگانه با ایمن سوسان، معاون وزیر خارجه سوریه دیدار کرد و گفت که هفته آینده نشست «کارشناسان ارشد روند آستانه درباره سوریه» برگزار خواهد شد.

دستیار ارشد حسین امیرعبداللهیان در امور ویژه سیاسی با اشاره به آنچه «روابط راهبردی جمهوری اسلامی ایران و سوریه» خواند افزود که سفرش به دمشق «به‌منظور رایزنی و مشورت با مقام‌های ارشد سوری در خصوص آخرین تحولات منطقه و سوریه» و همچنین «رایزنی و هماهنگی مواضع دو طرف در خصوص نشست هفته آینده کارشناسان ارشد روند آستانه به‌منظور حل سیاسی بحران سوریه» صورت گرفته است.

ایمن سوسان، معاون وزیر خارجه سوریه، نیز گفت که یکی از هدف‌های اصلی «نشست چهارجانبه معاونان وزیران خارجه سوریه، ایران، ترکیه و روسیه مربوط به ترسیم نقشه راه از سرگیری روابط دمشق و آنکارا» است.

معاون وزیر خارجه سوریه با اشاره به اهمیت سفر هیئت ارشد دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به دمشق در چنین شرایطی افزود که «تهران و دمشق مواضع یکسانی در خصوص دستیابی به راه‌حلی برای برون‌رفت از بحران و برقراری ثبات و آرامش در سوریه» دارند.

ماه گذشته، در پی بیش از یک دهه تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب، این تعلیق پایان یافت و بشار اسد برای نخستین بار در ۱۲ سال گذشته به نشست سران اتحادیه عرب دعوت شد.

از هنگام آغاز اعتراض‌های ضدحکومتی در سوریه در سال ۲۰۱۱ و به‌دنبال آن سرکوب خونین آن اعتراض‌ها به‌دست عوامل دولت اسد، عضویت سوریه در اتحادیه عرب تعلیق شده بود. در آن مقطع، بسیاری از کشورهای عربی منطقه، از جمله عربستان سعودی، سفیران و نمایندگان دیپلماتیک خود را از دمشق فراخوانده بودند.

اسد در جریان شرکت در سی‌ودومین اجلاس سران اتحادیه عرب در جده در عربستان سعودی، آن اجلاس را «فرصتی تاریخی» برای رسیدگی به بحران‌های سراسر منطقه بدون دخالت عوامل خارجی دانست.