به گزارش ایلنا، خبرگزاری کار ایران، در ۲۴ ساعت گذشته، خبر جان باختن یک کارگر بر اثر ریزش دیواره چاه در تهران، درگذشت کارگر دیگری بر اثر سقوط به چاله آسانسور در ارومیه، خودکشی یکی از کارگران شهرداری مشهد، سوختگی سه کارگر در شهرک صنعتی اصفهان، مجروح شدن سه کارگر بر اثر انفجار یک کوره صنعتی در گرمسار و اخراج ۱۱۰ کارگر کارخانه نساجی بروجرد گزارش شده است که از حجم بالا و چشمگیر حوادث خطرناک کارگری و وضعیت معیشتی ناگوار این قشر در ایران نشان دارد.

وزارت کار و رفاه اجتماعی در دولت ابراهیم رئیسی، حقوق کارگران و کارمندان ایرانی را در ۱۴۰۲ فقط ۲۰ درصد افزایش داد که حدود یک‌سوم تورم اقلام مصرفی یا اجاره مسکن خواهد بود و در نتیجه، به گسترش بیش‌ازپیش فقر در دهک‌های پایین جامعه منجر شده است. این سیاست نادرست در ادامه به بحران عظیمی دامن زده است که با تشدید اضطراب کارگران، به‌ویژه در ماه‌های اخیر، به‌ بروز ناهنجاری‌های مختلف، ازجمله خودکشی‌ در میان کارگران و افزایش حوادث کاری، و نیز اعتراضات گسترده صنفی  منجر شده است.

ایلنا نوشته است که یک کارگر ۴۲ ساله بخش انتظامات شهرداری مشهد به نام قدیر عرب‌تیموری، پس از ۱۹ سال سابقه کار «به دلایلی نامشخص» از کار بیکار و تعلیق شد و پس از آن تصمیم گرفت که در محوطه‌ ساختمان شهرداری مشهد خود را به آتش بکشد. او اینک با ۳۵ درصد سوختگی در بیمارستانی در مشهد بستری است و به دلیل مشکلات جسمانی و بیماری‌های زمینه‌ای، شرایطش «وخیم وخطرناک» گزارش شده است.

در گزارش ایلنا، در این باره آمده است: «متاسفانه دوباره یک کارگر پیمانکاری در شغلی با ماهیت دائم، آینده کاری خود را در مخاطره دید و پیگیری‌های بسیار او به جایی نرسیده است؛ او به عنوان آخرین حربه برای اعتراض به این شرایط، دست به خودویرانگری زده است؛ راه‌حل تلخی که در ماه‌های اخیر بازهم شاهد آن بوده‌ایم. هنوز یک هفته یا ده روز از اقدام به خودکشی دو کارگر پیمانکاری چوار ایلام نگذشته است. آن‌ها هم بعد از تعلیق و تعدیل یا به زبان ساده اخراج، در محوطه پتروشیمی دست به خودکشی زدند.»

از سوی دیگر، یک کارگر ۲۹ ساله و اهل چالدران نیز که در یک ساختمان مسکونی در شهر ارومیه مشغول به کار بود، بر اثر شدت جراحات ناشی از سقوط به کف چاهک آسانسور، در بیمارستان جان خود را از دست داد.

همچنین، شامگاه شنبه، ۹ دی (۳۰ دسامبر)، یک کارگر افغان که مشغول حفر چاهی در منطقه شهران در بلوار کوهسار تهران بود، با ریزش بخشی از دیواره چاه، زیر آوار خاک گرفتار شد. ماموران آتش‌نشانی پس از چند ساعت این کارگر را از عمق هشت‌متری خارج کردند، اما او در این زمان دیگر علائم حیاتی نداشت.

همزمان، در یک حادثه آتش‌سوزی در اتاقک نگهبانی کارگران در شهرک صنعتی مبارکه اصفهان، سه کارگر ۴۰ تا ۴۵ ساله دچار سوختگی و مصدومیت شدند. علت این اتفاق و سوختگی کارگران، نشت سیلندر گاز مایع اعلام شده است.

در همین حال، انفجار کوره یک واحد تولیدی در شهرکت صنعتی پایتخت در غرب شهرستان گرمسار نیز به مصدوم شدن شش  کارگر انجامید. دو نفر از این کارگران به سوختگی «نسبتا شدید» دچار،‌ و در بیمارستان بستری شده‌اند. یکی دیگر از مصدومان هم دچار شکستگی استخوان شده است.

گذشته از عوامل متعددی مانند فقدان ایمنی محیط کار، کمبود ابزارها و لوازم مناسب، استفاده از داربست‌های فرسوده و کلاه‌های ایمنی از رده خارج‌شده، نبود آموزش برای کارگران به منظور کسب مهارت‌های لازم و ساعات طولانی کار که موجب خستگی کارگران و اشتباهات انسانی می‌شود، و نیز فقدان تشکل‌های مستقل کارگری برای پیگیری وضعیت بهداشتی و ایمنی محیط کار و بیماری‌های ناشی از آن، افزایش مشکلات اقتصادی خانوارها در سال‌های اخیر که نگرانی‌ها و اضطراب‌های شهروندان را تشدید کرده است، نیز نقش مهمی در بروز حوادث منجر به مرگ یا مصدوم شدن کارگران حین انجام کار ایفا می‌کند.

سازمان پزشکی قانونی جمهوری اسلامی ایران ۱۶ آبان امسال در گزارشی اعلام کرد که در شش ماه نخست ۱۴۰۲، در مجموع هزار و ۷۷ کارگر در ایران حین کار و ماموریت شغلی، جانشان را از دست داده‌اند. این رقم در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل از آن که تعداد کارگران جان‌باخته ۹۳۱ نفر اعلام شده بود، افزایشی ۱۵.۷ درصدی را نشان می‌دهد.

در یکی از نمونه‌ها از اخراج گسترده کارگران ایرانی از مشاغل خود، در شهر بجنورد دست‌کم ۱۱۰ کارگر کارخانه نساجی با میانگین بین دو تا سه سال سابقه کار، با تمدید نشدن قراردادها و از دست رفتن شغل خود مواجه شده‌اند. از تیرماه سال جاری نیز حدود ۲۵ نفر از کارگران قدیمی این کارخانه از کار بیکار شده‌اند. دلیل اخراج آنان، «رهبری اعتراضات کارگری» اعلام شده است.

ایلنا در گزارش خود به نقل از یکی از کارگران اخراج‌شده در نساجی بروجرد می‌نویسد: «تمامی کارگران بیکارشده به همراه کارگران شاغل، دست‌کم یک ماه مزد و دو ماه حق بیمه خود را طلبکارند. تا چند سال پیش شرایط تولید در کارخانه نساجی بروجرد خوب بود، اما درحال حاضر این کارخانه با حداقل ۵۰ درصد ظرفیت فعال است. مهم‌ترین مشکل نساجی بروجرد و سایر کارخانه‌های مستقر در منطقه هم دخالت برخی نمایندگان شهرستان بروجرد در امور داخلی و مدیریتی کارخانه نساجی است که باعث ایجاد دودستگی شده است.»

کارگر مزبور با بیان اینکه کارگران هر ماه پس از خاتمه قرارداد، نگران از دست دادن شغل خودند، می‌افزاید: «تعدیل کارگران در حالی صورت می‌گیرد که از ابتدای جاری حدود ۵۰۰ کارگر با سوابق مختلف کاری در این و احد تولیدی شغل خود را از دست داده‌اند. در عین حال، کارفرما بعد از تعدیل نیروی کار، نیروی کار جدید استخدام می‌کند.»

چهارشنبه گذشته، ۶ دی‌ (۲۷ دسامبر)، معاون استاندار لرستان و فرماندار بروجرد تایید کرد که از ابتدای سال جاری خورشیدی تاکنون ۵۰۰ نفر از کارگران نساجی این شهرستان اخراج شده‌اند.

بر اساس گزارش فعالان کارگری از ایران، اعتراضات کارگران و اصناف نیز در شهرهای مختلف ایران ادامه دارد. صبح یکشنبه، ۱۰ دی‌ (۳۱ دسامبر)، جمعی از کارگران پیمانکاری شرکت پایانه‌ها و مخازن پتروشیمی بندر ماهشهر در اعتراض به وضعیت حقوق و دستمزد و اجرا نشدن طرح طبقه‌بندی مشاغل، برای دومین روز پیاپی دست به تجمع و تحصن زدند. این کارگران می‌گویند که سال‌ها پیگیر اجرای صحیح طرح طبقه‌‎بندی مشاغل بوده‌اند، اما تاکنون هیچ‌یک از وعده‌های مسئولان عملی نشده است.

یکشنبه، ۱۰ دی‌ (۳۱ دسامبر)، جمعی از بازنشستگان صنعت فولاد در تهران، اصفهان و سوادکوه نیز در اعتراض به وضعیت معیشتی خود تجمع کردند. تجمع‌کننندگان خواستار توجه به مطالبات و خواسته‌های خود شدند و تاکید کردند که باید مستمری بازنشستگان بالاتر از خط فقر باشد. آن‌ها همچنین خواستار اجرای طرح تکمیلی همسان‌سازی، تسریع در پرداخت کامل معوقات، بازگشت جایگاه واقعی صندوق فولاد در برنامه هفتم توسعه، تضمین اجرای تعهدات درمانی مطابق با آیین‌نامه فولاد و افزایش حقوق خود در ۱۴۰۲ بر اساس نرخ تورم شدند.

شماری از کارگران شرکت نفت فلات قاره در بهرگان استان بوشهر نیز در اعتراض به مشکلات معیشتی و پایین بودن کارمزد خود، تجمع کردند و خواهان پیگیری خواسته‌های خود، از جمله «حذف سقف‌ حقوق، اصلاح کف حقوق، حذف محدودیت بر سنوات بازنشستگی، اجرای کامل ماده ۱۰ و استقلال صندوق بازنشستگی نفت»، شدند.

همچنین، درحالیکه رسانه‌های ایران از پایان یک هفته اعتصاب کارگران گروه ملی فولاد اهواز خبر داده‌اند، گزارش‌هایی درباره شکایت مدیریت این کارخانه از شمار زیادی از کارگران و اعتراضات دوباره آنان منتشر شده ‌است. به نوشته کانال تلگرامی منسوب به کارگران فولاد اهواز، پس از توافق بین طرف‌ها و پایان اعتصاب، شکایت مدیرعامل از تعداد زیادی از کارگران، باعث متوقف ماندن خطوط تولید و خروج کارگران از محل شد. ایلنا شامگاه شنبه گزارش داده بود که نمایندگان دولت، کارگران و کارفرما به توافق دست یافته‌اند و اعتصاب در هشتمین روز آن پایان یافته است.

مهم‌ترین خواسته‌های کارگران معترض، اجرای کامل طرح طبقه‌بندی مشاغل، و نیز بازگشت به کار ۳۸ تن از همکارانشان بود.

بر اساس گزارش سازمان حقوق بشر ایران، صرفا در یک سال گذشته، بیش از ۱۵۰ مدافع حقوق کارگران در ایران به دلیل بیان مطالبات صنفی، با حکم دستگاه قضایی جمهوری اسلامی به دست‌کم ۵۴۱ سال زندان و ۵۷۷ ضربه شلاق محکوم شده‌اند.