در آمریکا، رئیس‌جمهوری و معاونش از طریق مجمع گزینندگان انتخاب می‌شوند، نه مجموع آرای ملی. هر حزب برای پیروزی باید در تعداد مشخصی از ایالت‌ها بیشترین آرا را کسب کند تا به اکثریت قطعی آرای گزینندگان دست یابد‌ــ که دست‌کم ۲۷۰ رای از مجموع ۵۳۸ رای است.

به نوشته ای‌بی‌سی نیوز، اما این احتمال وجود دارد که هیچ یک از نامزدها اکثریت را کسب نکند و تساوی ۲۶۹‌ـ‌۲۶۹ رخ دهد. اگرچه به نظر نمی‌رسد چنین سناریویی در انتخابات ۲۰۲۴ مطرح باشد، امکان دارد احزاب سوم به اندازه‌ای رای به دست آورند که مانع رسیدن نامزدها به رقم ۲۷۰ شوند.

در این صورت، مجلس نمایندگان آمریکا رئیس‌جمهوری را انتخاب می‌کند، اما این انتخاب بر اساس رای کل مجلس نخواهد بود‌ــ یعنی نامزد ریاست‌جمهوری باید حمایت اکثریت ۲۶ هیئت نماینده ایالتی از مجموع ۵۰ ایالت را کسب کند‌ــ و ۱۰۰ سناتور مجلس سنا معاون رئیس‌جمهوری را انتخاب می‌کنند که برای پیروزی به ۵۱ رای نیاز دارد.

هرچند احتمال اینکه ترامپ و هریس موفق به کسب ۲۷۰ رای گزینندگان نشوند حدود ۱ به ۳۰۰ است، نگاهی داریم به سناریوهای احتمالی ارجاع انتخابات به مجلس نمایندگان و اینکه چرا چنین اتفاقی به نفع جمهوری‌خواهان خواهد بود.

در چه صورتی ممکن است هریس و ترامپ کمتر از ۲۷۰ رای کسب کنند؟

از معدود سناریوهای مطرح، چهار سناریو محتمل‌تر است. در سه سناریو از چهار سناریو دست‌کم دو ایالت از سه ایالت کلیدی شمالی به اردوی جمهوری‌خواهان ملحق می‌شوند و ایالت‌های جنوبی و غربی در دست دموکرات‌ها باقی می‌مانند.

سناریو اول با احتمال ۱ به ۱۰۰۰ این است که ترامپ کارولینای شمالی را حفظ کند و پنسیلوانیا و میشیگان را به دست آورد، و هریس ویسکانسین، آریزونا، جورجیا و نوادا را که در انتخابات ۲۰۲۰ در دست دموکرات‌ها بود حفظ کند.

سناریو دوم با احتمال ۱ به ۱۲۰۰ مشابه نتیجه قبلی است با این تفاوت که جورجیا و کارولینای شمالی بین هریس و ترامپ جابه‌جا ‌شود.

سناریو سوم با احتمال ۱ به ۱۶۰۰ این است که ترامپ ایالت‌های جنوبی (موسوم به کمربند آفتاب) و منطقه دوم نبراسکا را دوباره به دست بیاورد و هریس سه ایالت کلیدی شمالی را حفظ کند.

در سناریو چهارم که با احتمال ۱ به ۲۰۰۰ بعیدترین است ترامپ رای تمام ایالت‌های کلیدی شمالی و نوادا را به دست می‌آورد و هریس در سه ایالت کلیدی جنوبی پیروز می‌شود.

علاوه بر این، اعضای مجمع گزینندگان تا حدودی آزادی عمل دارند تا به هر کس که می‌خواهند رای دهند، به این معنی که یک «گزیننده بی‌وفا» می‌تواند از رای دادن به نامزدی که انتظار می‌رفت خودداری کند. به‌عنوان مثال در سال ۲۰۱۶، پنج گزیننده دموکرات و دو گزیننده جمهوری‌خواه به نامزد حزبی‌شان رای ندادند و رایشان را به صندوق سایر نامزدها ریختند.

مجلس نمایندگان چگونه رئیس‌جمهوری را انتخاب می‌کند؟

اگر کنگره در تاریخ ۶ ژانویه ۲۰۲۵، هنگامی که برای تایید نتایج مجمع گزینندگان تشکیل جلسه می‌دهد، متوجه شود هیچ نامزدی اکثریت را کسب نکرده است، طبق متمم دوازدهم قانون اساسی، مجلس نمایندگان موظف است «بلافاصله» رئیس‌جمهوری را از بین حداکثر سه نامزدی که بیشترین آرا گزینندگان را کسب کرده‌اند انتخاب کند. تساوی ۲۶۹ به ۲۶۹ به‌معنای وجود فقط دو نامزد خواهد بود.

اما این انتخاب روندی ساده و بر مبنای رای ۴۳۵ عضو مجلس نمایندگان نخواهد بود، بلکه از طریق سیستمی منحصربه‌فرد صورت می‌گیرد که هر ایالت بر اساس ترجیح هیئت نمایندگان ایالتی فقط یک حق رای دارد. نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری برای پیروزی به رای ۲۶ ایالت از مجموع ۵۰ ایالت نیاز دارد. طبق این قوانین، جمهوری‌خواهان احتمالا در این انتخابات مشروط برتری خواهند داشت.

در حالی که رقابت تنگاتنگی برای کنترل مجلس میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در جریان است، احتمال بیشتری وجود دارد که در کنگره بعدی، جمهوری‌خواهان کرسی‌های بیشتری در هیئت‌های نمایندگی ایالتی کسب کنند. در حال حاضر نیز جمهوری‌خواهان در ۲۶ ایالت اکثریت کرسی‌های مجلس را در اختیار دارند، در حالی که ۲۲ ایالت در کنترل دموکرات‌ها است و در دو ایالت تعداد کرسی‌های دو حزب برابر است. پیش‌بینی می‌شود که جمهوری‌خواهان تا ژانویه ۲۰۲۵ اکثریت هیئت‌های نمایندگی ایالتی را با نسبت ۲۸ به ۱۸ در مقابل دموکرات‌ها در دست داشته باشند. چهار ایالت نیز در وضعیت نامشخص یا احتمالا مساوی قرار دارند.

البته در تاریخ آمریکا فقط یک بار در جریان انتخابات سال ۱۸۲۴ تعیین نتیجه به دست مجلس نمایندگان سپرده شد. در این انتخابات هیچ یک از نامزدها به حدنصاب کسب ۱۳۱ رای از مجموع ۲۶۱ رای نرسیدند. البته روند انتخاب مجلس نمایندگان در ژانویه ۲۰۲۵ ساده‌تر از تصمیمی است که این نهاد دو قرن پیش با آن روبه‌رو بود که باید از بین سه نامزد از یک حزب انتخاب می‌کرد، نه اکنون که دو نامزد از دو حزب مخالف در رقابت‌اند و دشوار می‌شود تصور کرد که یک دموکرات یا جمهوری‌خواه به نامزد حزب مقابل رای دهد.

سنا چگونه معاون رئیس‌جمهوری را انتخاب می‌کند؟

انتخاب هریس به‌عنوان نامزدی که جای جو بایدن را در انتخابات ریاست‌جمهوری گرفت نشان می‌دهد که جایگاه معاون رئیس‌جمهوری تا چه اندازه اهمیت دارد‌ــ و اگر نامزد معاونت نتواند اکثریت آرا مجمع گزینندگان را کسب کند، سنا انتخاب خواهد کرد که چه کسی در این جایگاه کلیدی قرار می‌گیرد.

برخلاف مجلس نمایندگان، رای‌گیری در سنا بر اساس رای مجموع اعضا است، و نامزد معاونت ریاست‌جمهوری برای پیروزی به ۵۱ رای از ۱۰۰ رای نیاز دارد؛ و انتخاب سنا فقط از بین دو نامزدی است که بیشترین آرای مجمع گزینندگان را کسب می‌‌کنند، پس گزینه سومی مطرح نیست.

در سنا نیز وضعیت به‌نفع جمهوری‌خواهان است. در حال حاضر، دموکرات‌ها با احتساب چهار سناتور مستقل همسو، اکثریت ۵۱ به ۴۹ را در اختیار دارند. اما تقریبا قطعی شده است که جمهوری‌خواهان یک کرسی دموکرات‌ها در ایالت ویرجینیای غربی را به دست مي‌آورند و به تساوی ۵۰-۵۰ می‌رسند. و بعید است دموکرات‌ها بتوانند کرسی‌های جمهوری‌خواهان در ایالت‌هایی مانند تگزاس و نوادا را تصاحب کنند.

بر اساس متمم دوازدهم قانون اساسی، در صورتی که مجلس نمایندگان نتواند رئیس‌جمهوری را تا روز تحلیف انتخاب کند، معاون رئیس‌جمهوری منتخب سنا نقش رئیس‌جمهوری موقت را بر عهده خواهد گرفت. و اگر سنا هنوز معاون رئیس‌جمهوری را انتخاب نکرده باشد، رئیس مجلس نمایندگان گزینه بعدی برای ریاست‌جمهوری موقت است.

در تاریخ آمریکا، سنا نیز فقط یک بار در جریان انتخابات ۱۸۳۶ ناچار به انتخاب معاون رئیس‌جمهوری شد.