دهه‌ها تحقیق نشان داده که ورزش برای سلامت کلی و تناسب اندام مفید است و بر طیفی از موضوعات از کاهش خطر بیماری‌های قلبی گرفته تا بهبود خواب، تاثیرگذار است، اما طبق یک مطالعه جدید، ورزش می‌تواند به تقویت حافظه نیز کمک کند و این تاثیر ممکن است تا یک روز پس از تمرین ورزشی باقی بماند.
محققان در این مطالعه که در مجله Behavioral Nutrition and Physical Activity منتشر شد، داده‌های ۷۶ فرد ۵۰ تا ۸۳ ساله را تحلیل کردند. این افراد به مدت هشت روز از ردیاب‌های فعالیت بدنی استفاده کردند و هر روز تست‌های شناختی دادند.
به گزارش یاهولایف، نتایج به دست‌آمده نشان داد افرادی که در یک روز معین، فعالیت‌های بدنی متوسط تا شدیدتر از حالت معمول داشتند، در آزمون حافظه روز بعد، بهتر عمل کردند.
بر اساس این یافته‌ها، کلا هر نوع فعالیت بیشتر در این زمینه مفید به نظر می‌رسید. حتی افرادی که نسبت به معمول زمان کمتری نشسته بودند و در نتیجه شش ساعت بیشتر خوابیده بودند، هم در تست‌های حافظه نمرات بهتری کسب کردند.
میکائیلا بلومبرگ نویسنده ارشد این مطالعه و پژوهشگر از دانشگاه کالج لندن، می‌گوید که این یافته‌ها برای همه به‌خصوص برای افراد مسن‌تر پیامدهای خوبی به همراه دارد و کمک می‌کند عواملی را که می‌توانند عملکرد شناختی مغز را در سالخوردگی حفظ کنند، بشناسیم.»
چرا ورزش به تقویت مغز کمک می‌کند؟
این اولین مطالعه‌ای نیست که ورزش را با بهبود حافظه مرتبط می‌کند. تحقیقات قبلا هم نشان داده‌اند که افراد در ساعات پس از ورزش، عملکرد بهتری در تست‌های حافظه داشتند اما بسیاری از مطالعات نتوانسته‌اند مشخص کنند که این پیامد مثبت چقدر طول می‌کشد.
پزشکان می‌گویند چندین عامل مختلف می‌تواند موجب تقویت حافظه ناشی از ورزش باشند. بلومبرگ توضیح می‌دهد: «ورزش باعث افزایش جریان خون و تحریک انتقال‌دهنده‌های عصبی می‌شود که تصور می‌شود در بهبود عملکرد شناختی موثرند. این انتقال‌دهنده‌های عصبی به جابه‌جایی پیام‌ها از یک سلول عصبی به سلول دیگر کمک می‌کنند و بر حافظه و تفکر اثرگذارند. ورزش همچنین می‌تواند تولید سلول‌های عصبی جدید در هیپوکامپ را تحریک کند؛ این ناحیه از مغز برای حافظه و یادگیری حیاتی است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته دکتر ورنون ویلیامز، متخصص مغز و اعصاب، ورزش به تقویت نوروپلاستیسیتی مغز منجر می‌شود؛ یعنی توانایی آن برای تغییرات فیزیکی (ایجاد اتصالات جدید و بازآرایی) هنگام مواجهه با تجارب جدید. او تاکید می‌کند که ورزش حتی می‌تواند به کاهش التهاب در مغز که عامل موثر در زوال شناختی است، کمک کند.
چقدر باید ورزش کنیم؟
محققان برای میزان ورزش موردنیاز به‌منظور بهره‌برداری از فواید آن برای مغز عدد دقیقی پیدا نکرده‌اند.
بلومبرگ می‌گوید: «ما فقط این را که افراد بیشتر از معمول فعالیت بدنی داشتند، بررسی کردیم. بدون توجه به سطح فعلی فعالیت بدنی آن‌ها، کلا فعالیت بیشتر بهتر بود. بنابراین اگر شما به‌طور منظم ۳۰ دقیقه ورزش می‌کنید، اضافه کردن پنج دقیقه دیگر به آن می‌تواند به شما کمک کند تا در ۲۴ ساعت بعدی احساس کنید ذهن تیزتری دارید.»
این مطالعه نشان داد که فعالیت بدنی متوسط تا شدیدتر از حد معمول در یک روز با عملکرد بهتر حافظه در روز بعد ارتباط دارد. همچنین قابل توجه است که صرف زمان بیشتر در حالت کم‌تحرک‌تر از معمول هم با حافظه ضعیف‌تر در روز بعد مرتبط بود.
رعایت یک برنامه منظم ورزشی برای سالمندان ممکن است به تقویت حافظه کمک کند و مغزشان را هوشیارتر و تیزتر نگه دارد. بلومبرگ توصیه می‌کند که اگر امتحان دارید یا قرار است ارائه مهمی داشته باشید، ورزش کردن در روز قبل از آن «ضرری ندارد» و می‌تواند به بهبود حافظه شما کمک کند.
بهترین ورزش‌ها برای تقویت حافظه
این مطالعه نشان داد برای تقویت حافظه از طریق ورزش به ورزش‌های شدید نیازی نیست. بلومبرگ می‌گوید ورزش‌هایی که در دسته «متوسط» یا بالاتر قرار دارند، مانند پیاده‌روی سریع، دوچرخه‌سواری یا دویدن به تقویت حافظه کمک می‌کنند.
با این حال، تحقیقات دیگر نشان داده‌اند که ورزش‌های شدیدتر نیز می‌توانند مفید باشند. به عنوان مثال، یک مطالعه که به‌تازگی در مجله روانشناسی ارتباطات (Communications Psychology) منتشر شد، نشان داد که دوچرخه‌سواری و تمرین‌های تناوبی با شدت بالا (HIIT) در تقویت حافظه، توجه، عملکرد اجرایی، پردازش اطلاعات و سایر عملکردهای شناختی بیشترین تاثیر را دارند.
در نهایت، بلومبرگ می‌گوید که تحقیقات لزوم فعال بودن در سنین بالاتر را تایید می‌کنند. او می‌گوید: «برای اهمیت دادن به فعالیت بدنی در سالمندی دلایل زیادی وجود دارد و قطعا شواهدی هست که نشان می‌دهد این کار می‌تواند به حفظ عملکرد شناختی مغز در پیری کمک کند.»
