حسین سلیمی، رئیس انجمن سرمایه‌گذاری خارجی جمهوری اسلامی ایران و رئیس پیشن اتاق تجارت مشترک ایران و افغانستان، می‌گوید صادرات ایران به افغانستان، که یکی از مهم‌ترین بازارهای صادراتی ایران است، در دو سال گذشته به دلایل گوناگون ۵۰ درصد کاهش یافته است.

سلیمی روز سه‌شنبه ۲۵ مهر به «خبر آنلاین» گفت که پیش از این، میزان صادرات ایران به کشور همسایه (افغانستان) حدود سه میلیارد دلار بود، اما در دو سال گذشته، با کاهشی ۵۰ درصدی، به ۱.۲ تا ۱.۳ میلیارد دلار رسیده است.   

رئیس پیشن اتاق ایران و افغانستان گفت در کنار قطع کمک‌های بین‌المللی به افغانستان، سخت‌گیری در موضوع واردات کالا به آن کشور نیز افزایش یافته است.

او بررسی این کاهش چشمگیر صادرات ایران به افغانستان را ضروری دانست و تاکید کرد که دستگاه‌های تصمیم‌گیر باید دلیل این کاهش را وارسی کنند و تلاش برای احیای بازارهای صادراتی را در دستور کار قرار دهند.

به باور او، کاهش کمک‌های بین‌المللی به افغانستان نیز ممکن است یکی از دلیل‌های عمده کاهش واردات این کشور از ایران باشد. 

سلیمی تصریح کرد: «پیش از تسلط طالبان، آمریکا کمک‌هایی در محدوده چهار میلیارد دلار به افغانستان می‌کرد و این کمک‌ها تبدیل به کالا در این کشور می‌شد، اما با استقرار حکومت جدید در افغانستان (طالبان)، این کمک‌ها متوقف شد.»

به گفته ‌رئیس انجمن سرمایه‌گذاری خارجی جمهوری اسلامی ایران، برخلاف کاهش مبادلات تجاری بین دو کشور، سرمایه‌گذاری شهروندان افغانستان در ایران در دو سال گذشته رشد چشمگیری داشته است. 

او تاکید کرد: «در کنار کاهش صادرات، البته میزان سرمایه‌گذاری افغانستانی‌ها در ایران دستخوش افزایش شده است. می‌توانم بگویم میزان سرمایه‌گذاری افغانستانی‌ها در ایران با رشد پنجاه درصدی مواجه شده است.»

به گفته سلیمی، پیش از این، سالانه حدود ۲۰ تا ۵۰ سرمایه‌گذار افغان در ایران سرمایه‌گذاری می‌کردند، اما در یک سال و نیم اخیر، حدود ۲۸۰ سرمایه‌گذار افغان وارد ایران شده‌اند.

رئیس انجمن سرمایه‌گذاری خارجی در پاسخ به این پرسش که افغان‌ها بیشتر متقاضی سرمایه‌گذاری در کدام حوزه‌ها هستند، گفت: «اغلب پیشنهادات رسیده به سرمایه‌گذاری در حوزه بسته‌بندی مواد غذایی در ایران مرتبط است؛ از حبوبات تا رب گوجه‌فرنگی.» به گفته او، این کالاها در افغانستان خریدار دارد و در نتیجه، سرمایه‌گذار افغان می‌آید و در این حوزه سرمایه‌گذاری می‌کند و مواد غذایی ایران را نیز صادر می‌کند که برای ایران مهم است. 

اظهارات رئیس انجمن سرمایه‌گذاری خارجی جمهوری اسلامی ایران در مورد کاهش صادرات ایران به افغانستان و افزایش محدودیت‌ها بر کالاهای ایران در حالی مطرح می‌شود که طالبان اخیرا کالاهای ایرانی زیادی را از گمرک مرزی به ایران برگشت داده است. طالبان دلیل این برگشت دادن را نامرغوب بودن محصولات و کالاهای صادراتی ایران اعلام کرده‌اند.

اداره «استاندارد ملی» طالبان در ماه‌های گذشته بخش زیادی از کامیون‌های سوخت ایران را «بی‌کیفیت» اعلام کرده و به ایران بازگردانده است. این اداره با بازگرداندن کامیون‌های ایران مدعی شده که برای جلوگیری از ورود سوخت «بی‌کیفیت» گام‌های عملی برداشته است.

سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در هرات نیز تایید کرد که در حال حاضر صادرات سوخت ایران به افغانستان «مشکلی اساسی» دارد و در برخی موارد محموله مورد نظر به مشکل برمی‌خورد و به ایران بازمی‌گردد. او تاکید کرد که «این مشکل به‌زودی حل می‌شود».