برای بسیاری از آمریکایی‌ها روز بدون نوشیدن یک فنجان قهوه شروع نمی‌شود. به گزارش انجمن ملی قهوه در آمریکا، میانگین مصرف قهوه در آمریکا بیش از سه فنجان در روز است. البته برخی افراد هم ترجیح می‌دهند کافئین را از طریق نوشیدنی‌های انر‌ژی‌زا و قرص‌های کافئین دریافت کنند.

میزان تحمل کافئین در افراد متفاوت است اما در سیستم بدن برای میزان کافئین محدودیتی وجود دارد. لرزش دستان و بالا رفتن ضربان قلب نشانه‌های رایجی‌اند که از وجود کافئین بیش از حد در بدن خبر می‌دهند. در شرایطی نادرتر، مصرف بیش از حد کافئین به وضعیتی به نام مسمومیت با کافئین یا سوءمصرف کافئین منجر می‌شود.

به گزارش سی‌ان‌ان، مسمومیت با کافئین زمانی اتفاق می‌افتد که مقدار این ماده در بدن فرد به میزان خطرناکی برسد. این امر طیفی از علائم ناخوشایند و شدید مانند مشکلات تنفسی و تشنج را به دنبال دارد. موارد معدودی هم وجود دارند که افراد به‌دلیل مسمومیت با کافئین جانشان را از دست داده‌اند.

به‌رغم نادر بودن، احتمال مسمومیت با کافئین‌ــ در صورت مصرف بدون ملاحظه‌ــ همیشه وجود دارد. شناخت علائم و عوامل هشداردهنده مصرف بیش از حد کافئین، می‌تواند به جلوگیری از آن کمک کند.

چقدر کافئین زیاد است؟

مسمومیت با کافئین بسیار جدی‌تر از سردردی است که به دلیل مصرف زیاد اسپرسو ایجاد می‌شود و زمانی رخ می‌دهد که فرد بیش از حد کافئین مصرف کند.

سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای بزرگسالان سالم تا ۴۰۰ میلی‌گرم کافئین در روز را حد مجاز تعریف می‌کند که معادل چهار یا پنج فنجان قهوه است.

ارین پالینسکی وید، متخصص تغذیه از نیوجرسی، می‌گوید: «مصرف کمی بیشتر از ۴۰۰ میلی‌گرم موجب مرگ یا آسیب دائمی نمی‌شود، اما در بزرگسالان معمولی احساس اضطراب را افزایش می‌دهد و تحریک‌پذیری را بیشتر خواهد کرد.»

به گزارش سی‌ان‌ان، آثار جدی‌تر مسمومیت با کافئین زمانی ظاهر می‌شود که فرد ۱۲۰۰ میلی‌گرم یعنی حدود ۱۲ فنجان قهوه مصرف کند.

طیف مسمومیت با کافئین؛ از حس ناخوشایند تا خطر مرگ 

مسمومیت با کافئین انواع متفاوتی از آثار مخرب را بر بدن درپی دارد.

نیما مجلسی، مدیر سم‌شناسی پزشکی بیمارستان دانشگاه استاتن‌آیلند در نیویورک، گفت: «تاثیر محرک کافئین ضربان معمولی قلب را مختل می‌کند و به ضربان غیرطبیعی و حتی احتمال ایست قلبی منجر می‌شود.» علاوه بر این، به گفته پالینسکی وید، سوء‌مصرف کافئین ممکن است مشکلات گوارشی مانند استفراغ و اسهال ایجاد کند.

به گفته مجلسی، از آنجا که کافئین مقدار ادرار را افزایش می‌دهد، افرادی که کافئین خیلی زیادی در بدن دارند، در معرض خطر از دست دادن مواد معدنی ضروری، به‌ویژه پتاسیم، از طریق ادرار قرار دارند. پایین‌آمدن سطح پتاسیم یا هیپوکالمی می‌تواند به ماهیچه‌ها تا حد فلج‌ شدن آسیب بزند و مشکلات تنفسی ناشی از ضعیف‌‌شدن عضلات تنفسی را به دنبال داشته باشد. همچنین می‌تواند مانع عملکرد درست کلیه‌ها شود.

برخی علائم ناشی از مسمومیت با کافئین به‌شکل آثاری بر مغز و اعصاب دیده می‌شوند. موارد ثبت‌شده از اضطراب، توهم، میگرن، تورم مغزی و تشنج خبر می‌دهند. 

مرگ ناشی از مسمومیت با کافئین بسیار نادر است و بیشتر مرگ‌های مرتبط با کافئین هم تصادفی اتفاق می‌افتند و معمولا به مصرف داروهای حاوی کافئین با دوز بالا مربوط می‌شوند. قرص‌های کافئین تحت نظارت سازمان غذا و داروی آمریکا یا اف‌دی‌ای (FDA) نیستند، بنابراین دوز کافئین محصولات نشان‌‌های تجاری مختلف متفاوت است.

در صورت مشکوک‌‌شدن به مصرف بیش از حد کافئین، چه باید کرد؟

به گفته مجلسی، اگر بیش از چند بار دچار اضطراب و آشفتگی عصبی شدید و به مصرف بیش از حد کافئین مشکوک بودید، حتما به اورژانس مراجعه کنید. او توضیح می‌دهد که پزشکان می‌توانند از طریق همودیالیز برای فیلتر‌ کردن کافئین از خون اقدام کنند.

چگونه از مسمومیت با کافئین جلوگیری کنیم؟

هم مجلسی و هم پالینسکی وید توصیه می‌کنند که میزان مصرف روزانه کافئین را کنترل کنید. منبع محبوب کافئین قهوه است اما محصولاتی مانند نوشابه‌های گازدار، چای سبز و کاکائو هم میزان کافئین را در بدن شما افزایش می‌دهند.

پالینسکی وید توصیه می‌کند که در کنار مصرف این نوشیدنی‌ها، از نوشیدن آب کافی در روز غافل نشوید. آب‌رسانی کافی به بدن می‌تواند در حفظ ذخیره ویتامین‌های محلول در آب موجود در بدن موثر باشد، زیرا همان‌طور که گفته شد کافئین دفع ادرار را افزایش می‌دهد.