نشریه وال‌استریت ژورنال روز یکشنبه ۳۰ ژوئن (دهم تیر) در گزارشی با اشاره به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران، به این موضوع پرداخته که جمهوری اسلامی ایران چگونه در طول سال‌های گذشته تلاش کرده است از دشمنی با آمریکا به عنوان فرصتی برای قدرت‌نمایی در عرصه بین‌المللی استفاده کند.

بر اساس این گزارش، «برنده انتخابات ریاست‌جمهوری ایران هرکسی که باشد، وارث اختلاف‌های داخلی و اقتصاد آسیب‌دیده از تحریم‌ها خواهد بود، اما یک نقطه قوت هم به ارث خواهد برد؛ اینکه تهران بیش از دهه‌های گذشته در صحنه بین‌المللی نفوذ پیدا کرده است».

به اعتقاد نویسندگان وال‌استریت‌ ژورنال، جمهوری اسلامی ایران تحت رهبری علی خامنه‌ای، از طریق همسو شدن با روسیه و چین، دهه‌ها فشار آمریکا را خنثی کرده و از سال‌ها انزوا خارج شده است.

به گزارش این نشریه، رویارویی با واشینگتن اقتصاد تهران را تحت تاثیر تحریم‌های ایالات متحده قرار داد، اما فروش نفت به چین و قراردادهای تسلیحاتی با روسیه موجب حیات مالی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی شد. تهران همچنین تلاش کرد از چندین دهه اشتباهات ایالات متحده در خاورمیانه و نوسان‌های بزرگ در سیاست کاخ سفید در قبال منطقه، تا حد امکان بهره ببرد. در نتیجه، امروز بیش از هر زمان دیگری از زمان انقلاب سال ۱۳۵۷، تهدیدی برای منافع آمریکا و متحدانش در منطقه به شمار می‌رود.

در بخش دیگری از این گزارش تحلیلی، اشاره شده که ردپای نظامی جمهوری اسلامی در خاورمیانه امروز گسترده‌تر از همیشه شده است. به طوری که گروه‌های مسلح تحت حمایت جمهوری اسلامی [حوثی‌های یمن] تاسیسات نفتی عربستان سعودی را با موشک هدف قرار داده‌ و کشتی‌رانی جهانی را در دریای سرخ فلج کرده‌اند. سایر گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی نیز در عراق، لبنان و سوریه بر سیاست تسلط یافته‌اند و در عین حال گروه حماس تحت حمایت تهران ویرانگرترین حمله به اسرائیل در دهه‌های اخیر را انجام داده است. پس از آن هم جمهوری اسلامی ایران اولین حمله نظامی مستقیم از خاک خود به اسرائیل را در ماه آوریل اجرایی کرد.

در چنین شرایطی،‌ صرف نظر از اینکه چه کسی در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری ایران پیروز شود یا در انتخابات آمریکا در ماه نوامبر چه کسی روی کار بیاید، پیامدهای قدرت گرفتن جمهوری اسلامی از جمله ارسال هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه برای جنگ در اوکراین، تهدید شبه‌نظامیان تحت حمایت جمهوری اسلامی و گسترش برنامه هسته‌ای تهران همچنان مسائل مهمی باقی خواهد ماند.

سوزان مالونی، مدیر برنامه سیاست خارجی اندیشکده بروکینگز که به دولت‌های دموکرات و جمهوری‌خواه در مورد سیاست جمهوری اسلامی مشاوره می‌دهد، به وال‌استریت ژورنال گفت: «ایران از بسیاری جهات قوی‌تر، تاثیرگذارتر، خطرناک‌تر و تهدیدکننده‌تر از ۴۵ سال پیش است. با این حال سیاست خارجی جمهوری اسلامی هزینه زیادی برای مردم این کشور داشته، از جمله اینکه اقتصاد آن از رقبایش در حاشیه خلیج فارس یعنی عربستان سعودی و امارات بسیار عقب‌تر است. در عین حال، جمهوری اسلامی حمایت‌های مردمی را از دست داده و با اعتراض‌های متعددی مواجه شده که آن‌ها را به طرز وحشیانه‌ای سرکوب کرده است.»

وال‌استریت ژورنال در ادامه تاکید می‌کند که به نظر می‌رسد ابزار سیاست غرب، یعنی تحریم‌ها، دیگر در انزوای تهران در سطح بین‌المللی موثر نیست؛ زیرا به گفته برخی تحلیلگران، جمهوری اسلامی با تعمیق ارتباط با روسیه و چین بر تحریم‌ها فائق آمده است.

بیش از دو دهه است که سیاست غرب در قبال جمهوری اسلامی دچار نوسان است و روسای‌جمهوری آمریکا برای انزوای جمهوری اسلامی بارها مسیرهایی متفاوت را‌ــ گاه دیپلماسی و گاه اعمال زور‌ــ انتخاب کرده‌اند. در مقابل، تهران از یک راهبرد بلندمدت و ثابت پیروی کرده و شبکه‌ای از شبه‌نظامیان وفادارش را تشکیل داده است.

به نوشته تحلیلگران این نشریه، سیاست ایالات متحده در مواقعی ناخواسته به قدرت‌گرفتن جمهوری اسلامی کمک کرده است. به عنوان مثال سرنگونی صدام حسین در سال ۲۰۰۳ یک دشمن قسم‌خورده جمهوری اسلامی در همسایگی ایران را از رده خارج کرد و شکست واشینگتن در ایجاد ثبات در عراق پس از جنگ، به تقویت نفوذ تهران منجر شد. در کنار این، اشغال طولانی‌مدت عراق افکار عمومی در ایالات متحده را علیه جنگ‌های طولانی در منطقه برانگیخت.

با اینکه جمهوری اسلامی ایران هنوز به هدفش برای بیرون راندن ایالات متحده از منطقه دست نیافته و واشینگتن همچنان در خاورمیانه نفوذ بالایی دارد، تهران اکنون در مسکو و پکن، دو متحد قدرتمند دارد که برای از بین بردن نفوذ آمریکا در سراسر جهان جاه‌طلبی زیادی دارند.

نویسندگان وال‌استریت ژورنال تاکید می‌کنند: «جمهوری اسلامی ایران در عین دوری از خط قرمزهایی که می‌تواند موجب اقدام نظامی مستقیم آمریکا شود، قدرت منطقه‌ای ایجاد کرده است. این هماهنگی به این دلیل امکان‌پذیر شد که مسائل مربوط به امنیت ملی‌ــ از جمله برنامه هسته‌ای و راهبرد نظامی‌ــ را رئیس‌جمهوری ایران تعیین نمی‌کند، بلکه قدرت تصمیم‌گیری در دست رهبر این کشور و سپاه پاسداران است.»